Boete op komst voor wie zich niet aan Energieakkoord houdt

Het Energieakkoord wordt aangescherpt. Met de vrijwillige afspraken die tot nog toe gemaakt zijn worden de doelen niet gehaald. Daarom zal minister Kamp (Economische Zaken, VVD) vanaf 1 oktober verplichtende maatregelen invoeren.

In het Energieakkoord dat in 2013 werd gesloten tussen overheid, werkgevers, werknemers en milieuorganisaties, werd afgesproken dat in 2020 minstens 14 procent van de energie duurzaam moet worden opgewekt. Op dit moment is dat iets meer dan 5 procent. Daarmee is Nederland hekkensluiter binnen de Europese Unie.

Lees ook:Minister grijpt in als Nederland niet zelf verduurzaamt

Nieuwe fase

Kamp schreef dinsdagavond aan de Tweede Kamer dat het Energieakkoord nu in een nieuwe fase komt. Energie-intensieve bedrijven zoals chemie en staalbedrijven die tegen 1 oktober geen afspraken hebben gemaakt met de overheid over energiebesparing, krijgen dan maatregelen opgelegd. Kantoorgebouwen moeten zorgen voor een energie label C, en er komt een nieuw plan voor betere energiebesparing in huishoudens. Hetzij door energieleveranciers, hetzij door derden.

Daarnaast zijn harde afspraken gemaakt om minder energie te verbruiken. Jaarlijks 1,5 procent minder plus een extra besparing van 100 petajoule (1 petajoule is 1015 joule). De energie-intensieve industrie heeft zich vastgelegd op een besparing van 9 petajoule tot 2020.

Afgelopen jaar berekenden de planbureaus al dat die doelen niet gehaald zullen worden. Van de 100 petajoule zou er slechts 55 procent worden gerealiseerd en in plaats van 14 procent duurzame energie, zou 12,4 procent worden bereikt.

Van “verleiden” naar “verplichten”

Ed Nijpels, die namens de partijen van het Energieakkoord toezicht houdt op de uitvoering, maakte begin dit jaar duidelijk dat de partijen er harder aan moesten trekken. Maar zelfs met extra, vrijwillige maatregelen blijven de belangrijkste doelen buiten bereik, zo berekenden de planbureaus de afgelopen weken. Reden voor de minister om over te gaan van de fase van „verleiden” naar „verplichten”. Deze stap wordt gesteund door alle, meer dan 40 partijen, die het Energieakkoord hebben getekend.

Hoe die verplichting eruit gaat zien, wordt pas in oktober bekend. De wetgeving zal daarna door het parlement moeten worden goedgekeurd waarmee het energiebeleid naar alle waarschijnlijkheid een belangrijk thema zal worden bij de parlementsverkiezingen op 15 maart 2017.

Nijpels wees er dinsdag op dat in het najaar verschillende energieonderwerpen samen zullen komen „die hun schaduw vooruit zullen werpen op de kabinetsformatie”. Dat is namelijk ook het moment dat het Energieakkoord zelf kan worden bijgesteld en duidelijk wordt hoe het energiebeleid er ná 2023 uit komt te zien.

Greenpeace, een van de partijen in het Energieakkoord, reageerde positief op de aanstaande verplichtingen. „Na lang duwen en trekken hebben we voor het eerst sinds het sluiten van het Energieakkoord de overtuiging dat we alle doelen voor 2020 kunnen halen.” Ook natuurbeschermingsorganisatie Natuur & Milieu zegt tevreden te zijn met de aangekondigde maatregelen. “Een pluim voor de SER borgingscommissie (de commissie onder leiding van bovengenoemde Ed Nijpels, red.)”, schreef de instelling in een reactie.

Greenpeace wijst erop dat dit zal leiden tot 21 procent CO2-reductie in 2020. Daarmee voldoet Nederland nog niet aan de eis van de rechter in de Urgendazaak om in 2020 te komen tot een reductie van 25 procent. Ook is dit nog onvoldoende om de doelen te halen die gesteld zijn op de VN-klimaatconferentie in Parijs.