Duizenden bedrijven pand kwijt als kantoor niet zuiniger wordt

Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken is onverbiddelijk: vanaf 1 januari 2023 moeten alle kantoorgebouwen in Nederland een energielabel C of hoger hebben. Meer dan de helft – omgerekend 43 miljoen vierkante meter kantooroppervlakte – voldoet nog niet aan die norm, meldt een woordvoerder van het ministerie.

Het gaat om duizenden panden, verspreid over Nederland. ,,Dit zijn met name panden die gebouwd zijn vóór 1990”, zegt Durk van Loon van bouwbedrijf Heembouw. ,,Nieuwere gebouwen voldoen meestal aan de norm van energielabel C.” De labels lopen van A tot G, waarbij A heel energiezuinig is en G staat voor enorm energieslurpend.

,,Veel eigenaren en huurders moeten nog wakker schrikken”, zegt Van Loon. ,,Het zijn duizenden panden die verduurzaamd moeten worden, bijvoorbeeld met dubbel glas of led-verlichting. Ik spreek veel huurders die zoiets hebben van: het is niet mijn probleem. Maar als de eigenaar niets doet, komt ook de huurder in de problemen.”

Als een kantoor in 2023 niet het juiste energielabel heeft, mag dat gebouw niet meer worden gebruikt. ,,Het bevoegd gezag – meestal het college van burgemeester en wethouders in een gemeente – is verantwoordelijk voor toezicht”, zegt de woordvoerder van Ollongren. Burgemeesters en wethouders kunnen onder meer bestuurlijke boetes opleggen.

,,Strikt formeel mag een pand niet meer worden verhuurd, de gebruiker zal op zoek moeten naar een nieuw kantoor”, zegt Van Loon. ,,Maar de vraag is of de soep zo heet zal worden opgediend. Je zult een juridische strijd krijgen tussen eigenaren en huurders, omdat men natuurlijk met huurcontracten gaat wapperen.”

Ook vastgoedbedrijven vragen zich af wat ze precies staat te wachten. ,,Wij zijn hier al volop mee bezig”, zegt Dirk Jan Lucas van NSI, een beursgenoteerd bedrijf dat investeert in Nederlandse kantoren. ,,Wij investeren miljoenen om onze panden te upgraden naar energielabel C of hoger. Maar daarmee vormen wij de uitzondering. Anderen maken zich niet veel zorgen, weten niet goed wat er aan de hand is en wat de sancties zullen zijn. Ook is 2023 nog ver weg.”

Banken zijn gealarmeerd. ,,Wie nu een oud kantoorpand koopt, moet vaak extra geld lenen om te verduurzamen”, zegt Carlo van der Weg, directeur van financieel adviesbureau Credion. ,,De grote banken – Rabobank, ABN Amro en ING – spelen zo in op de nieuwe regelgeving. Zij eisen dat bij aankoop van een ouder pand meteen wordt geïnvesteerd in een hoog energielabel.”

Om alle kantoren op tijd naar energielabel C te krijgen, zijn pandeigenaren zo’n 900 miljoen euro kwijt aan extra investeringen, zo verwacht het ministerie. Daar staat tegenover dat de panden energiezuiniger worden, waardoor de energierekening fors daalt.