Informatieavond in Havelte over gifonderzoek Meten = Weten wordt 'geen discussieprogramma'

Afgelopen najaar: op het land van lelieteler Joling is de bollenoogst in volle gang. FOTO ARCHIEF DVHN

Afgelopen najaar: op het land van lelieteler Joling is de bollenoogst in volle gang. FOTO ARCHIEF DVHN

Naar alle verwachting wordt het druk, vrijdagavond 15 maart in De Veldkei in Havelte. Meten = Weten geeft er tekst en uitleg over haar onderzoek naar landbouwgif in de gemeente Westerveld.

,,We maken er geen discussieprogramma van, al is er uiteraard wel gelegenheid om vragen te stellen”, kondigt Rob Chrispijn aan. De ‘tekstdichter’ (voor onder anderen Herman van Veen) uit Vledderveen is een van de drijvende krachten achter Meten = Weten. Dit burgerinitiatief van zo’n 160 ‘bezorgde inwoners’ van de gemeente Westerveld maakte vorige week de uitkomsten bekend van een zelf georganiseerd onderzoek. In tien grond- en groentemonsters werden in totaal 57 verschillende bestrijdingsmiddelen gevonden, in uiteenlopende concentraties.

In de gemeente Westerveld zijn enkele grote telers van bloembollen actief. De analyses waren olie op het vuur in een langjarige discussie over de royale inzet van gif in de bollenteelt. Het nieuws werd ook opgepikt door dagblad Trouw en het tv-programma Nieuwsuur.

Ook gif in kool uit moestuin

De reacties op het onderzoek waren zoals te verwachten viel. Inwoners, gemeenteraadsleden en belangenorganisaties die al jaren ageren tegen het gebruik van de vele bestrijdingsmiddelen spraken schande van de resultaten. Zelfs in monsters boerenkool en spruitkool uit biologische moestuinen bleken dertien respectievelijk twaalf middelen te zitten. De bollentelers en hun belangenorganisatie KAVB hadden kritiek. ,,Van de 57 bestrijdingsmiddelen zijn er elf die in de bollenteelt worden gebruikt”, liet bollenboer Henk Joling uit Dwingeloo minzaam weten aan Dagblad van het Noorden.

Om de kritiek te pareren en de uitkomsten van het onderzoek toe te lichten, heeft Meten = Weten nu dorpshuis De Veldkei afgehuurd. De bijeenkomst begint om 20.00 uur. Uitgenodigd zijn onder anderen Jelmer Buijs van Buijs Agro-Services, Hans Muilerman van Pesticide Action Network (PAN EU), bestuurslid Marion Wichard van waterschap Drents Overijsselse Delta en Eduard Ravenhorst van De Coöperatieve Samenleving.

Twee opgenomen interviews

De aanwezigen krijgen twee op video opgenomen interviews te zien: een met Pieter Sauer, emeritus hoogleraar kindergeneeskunde en voormalig hoofd van de kinderafdeling van het UMCG, en een met professor toxicologie Martin van den Berg van de Universiteit Utrecht. Rob Chrispijn trapt de avond af met het voorlezen van een door hem geschreven column.

Het zal in Havelte zonder twijfel ook gaan over de uitzending, eveneens afgelopen week, van een ander tv-programma. Zembla wist de hand te leggen op een nog te verschijnen onderzoeksrapport, waarvan de conclusie ook al niet vrolijk stemt. Die luidt: het gifspuiten op bollenvelden stelt veel meer omwonenden veel langer bloot aan veel hogere concentraties van die pesticiden dan tot nog toe bekend. Het gif is zelfs teruggevonden in de luiers van baby's, op 250 meter afstand van de bollenvelden.

‘Laat ik niet nog meer olie op het vuur gooien’

Iedereen is welkom in De Veldkei. Bollenteler Joling zegt te hebben overwogen de bijeenkomst bij te wonen. ,,Maar ik doe het toch maar niet. Dit heeft alles weg van een avond voor gelijkgestemden. Laat ik niet nog meer olie op het vuur gooien.” Het ‘Zembla-rapport’ van vorige week loopt vooruit op de resultaten van een jarenlang onderzoek, dat is gecoördineerd door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Joling: ,,Over een week of zes komt het RIVM daar zelf mee naar buiten. Het lijkt me verstandig dat af te wachten. Die studie wordt ongetwijfeld leidend in de verdere discussie.”