Ζακ Αταλί: «Ο Μακρόν είναι ο άνθρωπος της Λογικής»

«Εξακολουθώ να είμαι πεπεισμένος ότι ο παραδοσιακός δικομματισμός διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία της δημοκρατίας αλλά ο Μακρόν αποτελεί μια έκτακτη και αναγκαία παρένθεση έπειτα από την εμπειρία μας με την αδρανή Δεξιά του Σαρκοζί και την αδρανή Αριστερά του Ολάντ». Αυτά δηλώνει στην ιταλική «Λα Ρεπούμπλικα» ο Ζακ Αταλί, ένας από τους σημαντικότερους εν ζωή διανοούμενους στον κόσμο, σχολιάζοντας το φαινόμενο Μακρόν. «Δεν είναι ο άνθρωπος της Θείας Πρόνοιας, αλλά ο άνθρωπος της Λογικής» προσθέτει.

Ο Ζακ Αταλί γνώρισε τον Εμανουέλ Μακρόν πριν από πολλά χρόνια όταν ήταν ακόμα ένας νεαρός τραπεζίτης των Ρότσιλντ. «Εγώ τον παρουσίασα πρώτη φορά στον Φρανσουά Ολάντ για να εργαστεί στο Ελιζέ» θυμάται ο γάλλος οικονομολόγος, κοινωνιολόγος και συγγραφέας που είχε ήδη προσφέρει –κατά τη διάρκεια της θητείας του Νικολά Σαρκοζί –μια θέση στον Μακρόν στην επιτροπή για την «απελευθέρωση της ανάπτυξης» που είχε συντάξει μια λίστα με μεταρρυθμίσεις απαραίτητες για τη Γαλλία. «Μου είχε κάνει εντύπωση το ότι ήταν ανυπόμονα φιλόδοξος» προσδιόρισε ο 73χρονος πρώην μέντορας του εν δυνάμει επόμενου προέδρου της Γαλλίας.

Εως και πριν από έναν μήνα ωστόσο, ο πολυγραφότατος Αταλί ήταν αντίθετος με την επιλογή του προστατευομένου του να εισέλθει στην πολιτική σκηνή με απώτερο σκοπό τη διεκδίκηση της Προεδρίας.

«Νόμιζα ότι ήταν λάθος να ξεκινήσει χωρίς πρόγραμμα. Αλλά προφανώς είχα άδικο. Στη συνέχεια αποφάσισα να τον στηρίξω γιατί απέδειξε ότι επιθυμεί να υπερασπιστεί τις μεταρρυθμίσεις που εμπεριέχονταν ήδη στην έκθεση για την «απελευθέρωση της ανάπτυξης» στο πλαίσιο της οποίας είχαμε συνεργαστεί πάνω σε ζητήματα όπως η Ευρώπη, το μεταναστευτικό, οι συντάξεις, η σημασία της ενίσχυσης της διδασκαλίας στο νηπιαγωγείο, οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις» προσδιόρισε.

Οσον αφορά το πρόγραμμα του φιλόδοξου πρώην υπουργού Οικονομικών του Ολάντ, ο Αταλί, πρώην σύμβουλος και του Φρανσουά Μιτεράν, δηλώνει, πέρα από το αυτονόητο –«το πρόγραμμα της Λεπέν δεν επιδέχεται σχολιασμό, θα μας οδηγούσε στο χάος» –πως ο Μακρόν επιθυμεί να εκσυγχρονίσει τη Γαλλία και το γεγονός ότι είναι δικομματικός μπορεί να συμβάλει στην προσπάθειά του να κερδίσει την απαραίτητη συναίνεση. Σύμφωνα με τον Αταλί, ο Μακρόν είναι ο μοναδικός που μπορεί να αποπειραθεί να κινηθεί προς αυτόν τον στόχο δίχως να παραλύσει η Γαλλία από τις πορείες διαμαρτυρίας. Αλλά υπάρχει σημαντικό εμπόδιο και δεν είναι άλλο από το ότι ο Μακρόν δεν έχει ακόμα κερδίσει την Προεδρία.

«Εάν δεν υπήρχαν τα σκάνδαλα του Φιγιόν, ο Μακρόν πιθανότατα δεν θα τα πήγαινε τόσο καλά, γιατί η Δεξιά αποτελεί πλειοψηφία στη χώρα. Και εάν ο Φρανσουά Ολάντ είχε θέσει υποψηφιότητα οι συνθήκες θα ήταν ακόμη πιο διαφορετικές. Οπότε ο Μακρόν είχε υπέρ του ένα στοιχείο που όλοι οι πολιτικοί θα έπρεπε να έχουν: τον παράγοντα τύχη. Το κατά πόσο αυτό θα συνεχιστεί θα το δούμε» εξήγησε.

Χαρακτηρίζοντας τον Μακρόν έναν θαρραλέο και ειλικρινή πολιτικό που αποστρέφεται τη δημαγωγία επειδή τάσσεται υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της Γαλλίας σε μια περίοδο που ο ευρωσκεπτικισμός σημειώνει ανησυχητική άνοδο, ο Αταλί υποστηρίζει ότι την ώρα που η Λεπέν «επαναλαμβάνει ότι η κατάσταση στη Γαλλία ήταν καλύτερη χθες, ο Μακρόν οραματίζεται πώς θα μπορούσε να είναι καλύτερη αύριο». Επισημαίνει, ωστόσο, και αυτός με τη σειρά του ότι η Γαλλία τού σήμερα είναι μια βαθιά διαιρεμένη χώρα. «Είμαστε διχασμένοι μεταξύ δύο διαφορετικών οπτικών τις οποίες εκφράζουν η επαρχιακή, η βαθιά Γαλλία και η Γαλλία των μητροπόλεων, που βρέχεται από τον Ατλαντικό» είπε.

Εκτός όμως από τη διχασμένη γαλλική κοινωνία, στην περίπτωση που ο Μακρόν κερδίσει, όπως όλα συνηγορούν, την Προεδρία της 5ης Δημοκρατίας, θα κληθεί να αντιμετωπίσει και δύο σημαντικές πολιτικές προκλήσεις.

Η πρώτη αφορά το ξεπέρασμα του δικομματισμού και σε επίπεδο διακυβέρνησης. «Το γαλλικό πολιτικό σύστημα είναι εξαιρετικά αρτηριοσκληρωτικό. Υπάρχουν πρόσωπα που βρίσκονται στο προσκήνιο εδώ και 20 ή 30 χρόνια. Η Σεγκολέν Ρουαγιάλ και ο Φρανσουά Ολάντ βρίσκονταν μαζί μου στο Ελιζέ στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Αυτό αποτελεί επίσης ένα κοινωνιολογικό χαρακτηριστικό. Η κοινωνία μας είναι αγροτική, συντηρητική […] Η νίκη Μακρόν θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια αλλαγή νοοτροπίας και να επιφέρει μια σημαντική ανανέωση της πολιτικής τάξης» θεωρεί ο Αταλί.

Η δεύτερη πρόκληση στρέφεται γύρω από το ζήτημα της απαραίτητης για την ομαλή διακυβέρνηση της χώρας πλειοψηφίας στην Εθνοσυνέλευση που θα πρέπει να εξασφαλίσει ο Μακρόν αλλά ο Αταλί εμφανίζεται αισιόδοξος και δηλώνει πως στην περίπτωση που επικρατήσει στη μάχη για την Προεδρία, τότε οι γάλλοι ψηφοφόροι δύσκολα θα του αρνηθούν την πλειοψηφία στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου.

Σχετικά με την απειρία του ταλαντούχου Μακρόν στην πολιτική και το νεαρόν της ηλικίας του, γενικότερα, υπενθυμίζει πως «υπάρχουν 70χρονοι που δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να οπισθοδρομούν, να χρονοτριβούν. Πολλοί μεγάλοι κατακτητές του παρελθόντος ήταν τριάντα χρονών».