Artig tronekamp

Kan ei teaterframsyning basert på verdas største – og mest komplekse – TV-serie underhalde både ein som ikkje har sett eitt minutt av serien OG tilfredsstille ein blodfan?

Gjengen i teatergruppa Overspillteatret har sett seg eit hårete mål for tiåret som kjem: Dei skal spele TV-serien «Game of Thrones» som teater. Ein sesong på ein time kvar sommar. Årets utgåve brukar utescena på Salt i Oslo som åstad for denne populære fantasyfortellinga.

Fantasy-verd

Dette dreier seg kort sagt (som jo er heile poenget med denne framsyninga) om fleire familiar som kjempar om å erobre Jerntrona i kongeriket Westeros. I ei fantasy-verd full av svik, ære, familiekomplikasjonar, drap, kjærleik, drakar – og eit persongalleri ein nærast treng oppslagsverk om.

Sjølv har eg ikkje sett serien og har heller ikkje lese bøkene TV-serien baserer seg på. Eg såg derfor framsyninga i lag med ei som kjenner historia godt.

Er det nok mat i det for ein blodfan og samtidig givande nok for oss andre? Ja, det er det.

Tøffe val

Ein kjem ikkje utanom at ein god del røffe snarvegar må takast om ein skal rive av ein heil sesong av ein så kompleks TV-serie på ein liten klokketime. Fire skodespelarar gjer at parykkar og kapper fyk av og på, men vi vert kjende med dei viktigaste karakterane og dannar oss eit bilete av kva som står på spel.

Litt forvirrande er det likevel for ein som ikkje kjenner serien. Det er mange kvinner med langt, lyst og rimeleg bustete hår, og lett å gå seg vill i kven som er kven.

Fiffige løysingar

Grufulle drap, blod som sprutar, eld og drakar blir løyst på fiffige måtar: Anten stansar skodespelarane handlinga før det grufulle skjer, dei syng seg gjennom det eller pratar seg ut av det.

Dei bryt av forteljinga med metakommentarar («her skulle eigentleg mora mi ha vore med, men vi er berre fire skodespelarar, så det vart ikkje plass til ho»), dei bryt ut i song (gjerne med popkulturelle referansar, som for eksempel filmen «Titanic»), og tvangsekteskap med tilhøyrande valdtekt vert løyst med ein overraskande song om Stockholm-syndromet.

Godt for skodespelarane at dei syng bra, for her kjem modulasjonane og sjangerbytta som perler på ei snor.

Gamet i gamet

Eit nyttig grep for ein utanforståande er ei scene der ein av hovudkarakterane i første sesong, Ned Stark, med eitt er med i eit gameshow. Framsyninga tek seg aldri tid til å dykke ned i djupna i forteljinga, heller ikkje hos karakterane, men her, i dette spelet i spelet, nærmar historia seg eit slags indre. Her finst noko eg såg for meg som ei slags kjerne i verket: speldimensjonen, lureri og nådelaus taktikk. Og ikkje minst: menneskelege kostnadar.

Kjapt levert

Stykket har blitt til på berre eit par veker. Det er kanskje i kortaste laget. Samstundes er det noko fint med det umiddelbare preget ei slik framsyning har. Sjangeren, sommarteater på ein utestad, skal vere slik: lett, ledig, artig.

Å få til eit såpass solid show på berre nokre veker, tyder på dyktige folk på skodespel og regi. Hadde dei hatt meir tid, ville dette ha vorte endå betre. Samstundes har dei fleire år på seg til å bygge troneverda si. Det er nok sesongar – hendingar, karakterar, svik og drap – å ta av.

Rett oppsummert?

Spør du meg kva eg trur sesong 1 av «Game of Thrones» handlar om etter dette, vert svaret noko slikt som: Eit rike, ein konge og ein mur. Ein mann som kallast ut av kongen, ei jente som er god med pil og boge, ei kvinne med drakeblod i kroppen, søsken som får barn i lag. Svik, drap og tvangsgifte – som gjev grunnlag for mengder av hevnmotiv, attrå, havesjuke, lystar og kjærleik.

Stemmer ikkje dette, får Overspillteatret ta skulda.

Artig underhaldning

Alt i alt er dette fin sommarunderhaldning. Artig for den som kjenner historia, og artig på ein annan måte for meg som møtte universet for første gong.

Det er mykje å le av, mykje som er tatt på kornet, fleire nikk til samtida marinert i lettbeint humor. Men er du blodfan, må du verkeleg tole at det blir tulla og tøysa med alt.

Teaterkritikar Karen Frøsland Nystøyl og litteraturkritikar Marta Norheim såg stykket saman og snakka om det i Nyhetsmorgen: