Account Payable Turnover Ratio คือ อัตราส่วนหมุนเวียนเจ้าหนี้การค้า เป็นอัตราส่วนทางการเงินที่เปรียบเทียบระหว่างต้นทุนขายกับเจ้าหนี้การค้าของธุรกิจ เพื่อแสดงให้เห็นว่าใน 1 รอบระยะเวลาบัญชีธุรกิจชำระหนี้บ่อยแค่ไหน และจากยอดขายทั้งหมดมาจากการกู้เงินมากน้อยแค่ไหน
ดังนั้น ในการวิเคราะห์ Account Payable Turnover Ratio เราจึงมองหาค่าที่น้อย เพราะค่าที่น้อยของ Account Payable Turnover Ratio แสดงถึงการที่ธุรกิจชำระหนี้น้อยครั้งในระยะเวลา 1 รอบบัญชี เพราะการชำระหนี้ที่ไม่บ่อยจนเกินไปจะทำให้กิจการมีสภาพคล่อง (Liquidity) จากเงินสดที่สูงกว่า
ซึ่งเงินสดที่เหลือหมุนเวียนจากการที่ไม่จำเป็นต้องรีบชำระหนี้จะสามารถนำไปใช้หมุนเวียนในธุรกิจในส่วนอื่น ๆ โดยที่ไม่ต้องหาเงินลงทุนจากแหล่งเงินทุนอื่นมาใช้หมุนเวียน ไม่ว่าจะเป็น การนำไปลงทุนขยายกิจการ การนำไปใช้จ่ายเรื่องที่จำเป็นต้องจ่ายก่อน หรือนำไปซื้อสินค้ามาขายในปริมาณที่เพิ่มขึ้นจากเดิม เป็นต้น
ในทางกลับกัน Account Payable Turnover Ratio ที่มีค่ามาก จะหมายความว่า ธุรกิจมีการชำระหนี้ที่มากหรือบ่อยเกินไป ที่มักเกิดขึ้นจากการที่ธุรกิจมีอำนาจต่อรองกับ Suppliers ที่ต่ำ จึงทำให้ได้รับ Credit Term ในระยะเวลาที่สั้น
วิธีคำนวณ Account Payable Turnover Ratio
การคำนวณ Account Payable Turnover Ratio คือ การนำต้นทุนขายเทียบกับเจ้าหนี้การค้าเฉลี่ย เมื่อคำนวณออกมาแล้วจะมีหน่วยเป็น “เท่า” หรือ “ครั้ง” ซึ่งสามารถเขียนเป็นสมการได้ ดังนี้
Account Payable Turnover = ต้นทุนขาย หรือ ซื้อเชื่อ ÷ เจ้าหนี้การค้าเฉลี่ย
โดยที่เจ้าหนี้การค้า (Account Payable) จะคำนวณมาจาก เจ้าหนี้การค้า = (เจ้าหนี้การค้าต้นงวด + เจ้าหนี้การค้าปลายงวด) ÷ 2
ตัวอย่าง การคำนวณ APTR
สมมติว่า ในรอบบัญชีปัจจุบัน บริษัท APTR มียอดขายทั้งหมด 12,000 บาท และมีเจ้าหนี้การค้าเฉลี่ย 5,000 บาท โดยค่าเฉลี่ยของอุตสาหกรรมเดียวกันอยู่ที่ 5 เท่า
Account Payable Turnover Ratio = 12,000 ÷ 5,000 = 2.4
ดังนั้น บริษัท APTR จะมีอัตราส่วนหมุนเวียนเจ้าหนี้การค้า หรือ Account Payable Turnover คือ 2.4 เท่า ซึ่งหมายความว่าใน 1 รอบระยะเวลาบัญชี บริษัทมีการจ่ายหนี้ให้กับเจ้าหนี้การค้า 2.5 ครั้ง ซึ่งถือว่าเป็น Account Payable Turnover Ratio ที่ดีกว่าค่าเฉลี่ยมาตรฐานของอุตสาหกรรมในช่วงเวลานั้น
นอกจากนี้ Account Payable Turnover Ratio 2.4 เท่า ที่คำนวณมาได้ของบริษัท APT ยังแสดงให้เห็นอีกว่าบริษัทใช้ต้นทุนขายจากสินทรัพย์ของกิจการมากกว่าการก่อหนี้ 2.4 เท่า
ขั้นต่อไปของ Account Payable Turnover Ratio
อัตราส่วนหมุนเวียนเจ้าหนี้การค้า หรือ Account Payable Turnover ยังสามารถนำไปใช้คำนวณหาระยะเวลาชำระหนี้เฉลี่ย (Average Payment Period) ได้โดยการนำค่าที่ได้ไปหารด้วย 365 หรือระยะเวลาของ 1 รอบบัญชีของบริษัท
ระยะเวลาชำระหนี้เฉลี่ย (Average Payment Period) = 365 ÷ Account Payable Turnover
ดังนั้น จากตัวอย่างเดิมระยะเวลาชำระหนี้เฉลี่ยของบริษัท APTR จะเท่ากับ 365 ÷ 2.5 = 146 วัน ซึ่งหมายความว่า บริษัทจะจ่ายหนี้เฉลี่ยทุก 146 วัน ในแต่ละรอบบัญชี