Rachunki narodowe w I kw. 2020 r.

Główny Urząd Statystyczny zaprezentował dane o rachunkach narodowych za pierwszy kwartał 2020 roku. Produkt krajowy brutto okazał się w ujęciu realnym o 2,0% wyższy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego, podczas gdy w IV kw. 2019 wzrost wyniósł 3,2%. Dynamika ta okazała się minimalnie lepsza od prezentowanej wcześniej w danych wstępnych przyspieszonych (1,9%). W ujęciu nominalnym produkt krajowy wyniósł w I kwartale 552,3 mld PLN i okazał się o 5,8% wyższy niż przed rokiem. Zmianę cen (tzw. deflator PKB) liczoną po całym produkcie krajowym można więc szacować na około 3,7% w stosunku do analogicznego kwartału ubiegłego roku. Produkt krajowy brutto za ostatnie cztery kwartały (w ujęciu rocznym kroczącym) wyniósł 2304,1 mld PLN.

Dynamika roczna spożycia uległa wyraźnemu zmniejszeniu do 1,8% z 3,2% w poprzednim kwartale. Miało to miejsce przy obniżeniu tempa wzrostu spożycia gospodarstw domowych z 3,3% do 1,2% i równoczesnym zwiększeniu dynamiki spożycia publicznego z 3,2% do 4,3%. W przypadku inwestycji tempo wzrostu zmniejszyło się do 0,9% z 6,1%. Notowana w tym samym czasie poprawa dynamiki akumulacji z ujemnych -3,6% do dodatnich 0,7% świadczy o tym, iż niedawna forsowna redukcja zapasów wyraźnie wyhamowała. Obroty handlu zagranicznego okazały się mniej dynamiczne niż w kwartale poprzednim. Wzrost eksportu choć niezbyt imponujący prezentował się lepiej od spadku importu (eksport spadek dynamiki z 2,0% do 0,6%, import dynamika wciąż ujemna -0,2% wobec poprzednich ujemnych -2,0%).

Po stronie podażowej zwracają uwagę ponowne spadki dynamiki wartości dodanej w przemyśle z 3,3% do 1,1%, mający miejsce przy równoległej istotnej poprawie w budownictwie (zmiana dynamiki z ujemnej -1,5% w kwartale czwartym do dodatnich 4,9%). Silne osłabienie dynamiki miało miejsce w handlu – spadek z poprzednich 4,2% do 0,4%, transporcie i magazynowaniu – spadek dynamiki z 9,6% do 1,8%. Pewnym pozytywnym zaskoczeniem okazał się wciąż dodatni wynik w zakwaterowaniu i gastronomii do 0,9% wobec 2,9% w poprzednim kwartale. Wciąż dobrze prezentowały się wyniki dotyczące działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej – ograniczenie dynamiki z 4,5% do 2,9%. Bardzo dobrze natomiast prezentowały się dane dotyczące działalności finansowej – poprawa dynamiki z ujemnych -3,9% do 6,8%.

Dynamika produktu krajowego brutto wynosząca w kwartale pierwszym 2,0% (wobec 3,2% w kwartale czwartym) wynikała przede wszystkim ze wzrostu spożycia (które zapewniło 1,5 pkt. proc. z obserwowanego wzrostu, wobec 2,2 pkt. proc. kwartał wcześniej). Na spożycie indywidualne przypadło tu 0,7 pkt. proc. wobec poprzednich 1,6 pkt. proc, natomiast na spożycie publiczne 0,8 pkt. proc. wobec poprzednich 0,6 pkt. proc. Słabo (choć wyraźnie lepiej niż w kwartale poprzednim) prezentował się wkład akumulacji do wzrostu gospodarczego. Tym razem było to dodatnie 0,1 pkt. proc wobec poprzednich ujemnych -1,0 pkt. proc. Zupełnie inna była też struktura wkładu akumulacji. Poprzednio wzrost inwestycji dołożył 1,5 pkt. proc do wzrostu gospodarczego, a tym razem jedynie 0,1 pkt. proc. Jednak nie było już w obecnych statystykach głębokiego efektu redukcji zapasów obniżającego dynamikę PKB w kwartale czwartym o aż 2,5 pkt. proc. Ich wpływ tym razem określono na bliski zeru. Myśląc o wzroście wkładu do PKB eksportu netto na poziomie 0,4 pkt. proc. wobec poprzednich 2,0 pkt. proc. warto pamiętać, iż jest on w znacznej mierze lustrzanym odbiciem zmian w zapasach. Poprzednio ich spadek redukował import i poprawiał wkład eksportu netto, tym razem już nie.

Wyniki kwartału pierwszego ze wzrostem (w ujęciu rocznym) na poziomie 2,0% należy traktować jako dobre w sytuacji pojawienia się silnych perturbacji w gospodarce w związku z koronawirusem. W sposób zrozumiały wyniki te są jednak wyraźnie niższe od oczekiwanych choćby pół roku temu (prognozy kształtowały się wtedy w większości w okolicach przedziału od 3,0% do 3,5%). Oczywiście nadchodzące dane za kwartał drugi będą już znacznie gorsze. Jednak w miarę dobry start roku powinien mitygować część pesymizmu w zakresie formułowania prognoz dla całego roku.

Piotr Soroczyński
Główny Ekonomista
tel. 502 503 272
e-mail: psoroczynski@kig.pl