INCOTERMS คือ เงื่อนไขในการส่งมอบสินค้าสากลหรือ International Commercial Terms โดย Incoterm กำหนดขึ้นมาโดยสภาหอการค้านานาชาติ (International Chamber of Commerce หรือ ICC) โดยที่ปัจจุบันยังนิยมใช้อยู่คือ Incoterms 2010 ที่ประกาศใช้เมื่อปี 2010 แต่ยังเป็นที่นิยมอยู่ในปัจจุบัน
โดยหน้าที่ของ INCOTERMS คือ สิ่งที่ทำให้ผู้ซื้อและผู้ขายรู้ถึง: ขอบเขตความรับผิดชอบภาระค่าใช้จ่าย, จุดส่งมอบ/จุดรับสินค้า, และผู้รับผิดชอบเมื่อสินค้าเกิดความเสียหายจากความเสี่ยงต่างๆ
ซึ่งเงื่อนไขของ Incoterms 2010 จะมีทั้งหมด 11 รูปแบบ ประกอบด้วย
- EXW หรือ EX Works
- FCA หรือ Free Carrier
- FAS หรือ Free Alongside Ship
- FOB หรือ Free On Board
- CPT หรือ Carriage Paid To
- CIP หรือ Carriage and Insurance Paid
- CFR หรือ Cost and Freight
- CIF หรือ Cost Insurance and Freight
- DAT หรือ Delivered at Terminal
- DAP หรือ Delivered at Place
- DDP หรือ Delivered Duty Paid
INCOTERMS 2010 คืออะไร?
Incoterms 2010 คือ เงื่อนไขการส่งมอบสินค้าที่ประกาศใช้ในปี 2010 ซึ่งเป็นรุ่นที่ 8 ของ Incoterms ซึ่งเป็นการแก้ไขจากรุ่นของปี 2000 ซึ่งในบทความนี้จะพูดถึง Incoterms 2010 เป็นหลัก
โดยองค์ประกอบที่ต้องทำความเข้าใจมีอยู่ 2 ส่วน ได้แก่
ความรับผิดชอบ ภาระความเสี่ยงของแต่ละเงื่อนไข Incoterms ที่หมายถึงฝ่ายที่ออกค่าใช้จ่ายในการขนส่ง และรับผิดชอบความเสี่ยงเมื่อสินค้าเสียหาย สูญหาย ระหว่างการขนส่ง
ตัวอย่างเช่น EXW ผู้นำเข้ารับผิดชอบสินค้าตั้งแต่ขนสินค้าขึ้นรถ หมายความว่าหลังจากผู้นำเข้าขนสินค้าขึ้นรถแล้ว ผู้นำเข้าต้องรับผิดชอบค่าขนส่งทุกอย่าง (ค่ารถ ค่าระวางเรือ ค่ายกลงจากรถ ค่ายกขึ้นเรือ บลาๆๆ) และถ้ารถคว่ำสินค้าเสียหาย ผู้นำเข้าก็จะต้องรับผิดชอบเอง
วงเล็บต่อท้ายแต่ละ Term ของ Incoterms คือ การระบุสถานที่ส่งมอบตาม Term นั้น
ตัวอย่างเช่น ถ้าใช้เงื่อนไข FOB ในวงเล็บข้างหลังคือ “(ระบุท่าเรือต้นทาง)” ดังนั้น ในการระบุ Term ลงในเอกสารก็จะเป็น FOB Laem Chabang หรือ FOB Bangkok ซึ่ง Laem Chabang หรือ Bangkok ในที่นี้คือ “ท่าเรือต้นทาง”
EX Works
EXW หรือ EX Works (ระบุสถานที่ส่งมอบ)
Exporter: ส่งมอบสินค้า ณ สถานที่ของผู้ส่งออก
Importer: รับผิดชอบสินค้าตั้งแต่ขนสินค้าขึ้นรถ, ทำศุลกากรทั้งขาออกและขาเข้า
เตรียมสินค้าเอาไว้ตามที่ผู้นำเข้าต้องการ รอผู้นำเข้ามารับเป็นอันหมดธุระ (เข้าใจแบบง่าย ๆ คือราคาโรงงานที่ไม่รวมค่าขน)
Free Carrier
FCA หรือ Free Carrier (ระบุสถานที่ส่งมอบ)
Exporter: ส่งมอบสินค้า ณ สถานที่ของผู้ส่งออก และขนสินค้าขึ้นพาหนะที่ผู้นำเข้าส่งมารับสินค้า, ทำศุลกากรขาออก
Importer: รับผิดชอบสินค้าตั้งแต่สินค้าถูกวางบนรถ, ทำศุลกากรขาเข้า
ผู้ส่งออกขนสินค้าขึ้นรถที่มารับสินค้าให้ ส่วนที่เหลือผู้นำเข้าจัดการเอง
Free Alongside Ship
FAS หรือ Free Alongside Ship (ระบุท่าเรือต้นทาง)
Exporter: หมดความรับผิดชอบ เมื่อผู้ส่งออกนำสินค้าไปวางที่ข้างเรือ (ท่าเรือประเทศผู้ส่งออก), ทำศุลกากรขาออก
Importer: รับผิดชอบตั้งแต่ยกสินค้าที่วางไว้ขึ้นเรือ, ทำศุลกากรขาเข้า
Free On Board
FOB หรือ Free On Board (ระบุท่าเรือต้นทาง)
Exporter: หมดความรับผิดชอบเมื่อเมื่อผู้ส่งออกนำสินค้าขึ้นไปวางบนเรือ (ท่าเรือประเทศผู้ส่งออก), ทำศุลกากรขาออก
Importer: รับความเสี่ยงตั้งแต่สินค้าถูกวางบนเรือ, ทำศุลกากรขาเข้า
FOB หรือ Free On Board เป็นหนึ่งใน Incoterms ที่พบได้บ่อย เนื่องจากผู้นำเข้าเป็นผู้รับผิดชอบความเสี่ยงของสินค้าทันทีที่สินค้าถูกยกวางบนเรือ
Carriage Paid To
CPT หรือ Carriage Paid To (ระบุสถานที่ปลายทาง)
Exporter: ส่งมอบสินค้าให้กับ Freight Forwarder ที่ผู้ส่งออกหามา และหมดความรับผิดชอบต่อสินค้าตรงนี้ (ยังอยู่ในประเทศผู้นำเข้า), ผู้ส่งออกจ่ายค่าขนส่งสินค้า (ไม่รวมค่าขนสินค้าลงจากพาหนะ), ทำศุลกากรขาออก
Importer: รับความเสี่ยงตั้งแต่ตอนที่ผู้ส่งออกส่งมอบสินค้าให้ Freight Forwarder, จ่ายค่าขนสินค้าลงจากพาหนะ ณ สถานที่ปลายทางการขนส่ง, ทำศุลกากรขาเข้า
คล้ายกับสั่งของจาก Internet แล้วให้ผู้ขายส่งของมาให้ทางไปรษณีย์ ในกรณีที่ไปรษณีย์ทำแตกทางผู้ขายเองก็ไม่ต้องรับผิดชอบสินค้าที่เสียหายนั้น
Carriage and Insurance Paid
CIP หรือ Carriage and Insurance Paid (ระบุสถานที่ปลายทาง)
Exporter: ส่งมอบสินค้าให้กับ Freight Forwarder ที่ผู้ส่งออกหามา และหมดความรับผิดชอบต่อสินค้าตรงนี้ (ยังอยู่ในประเทศผู้นำเข้า), ผู้ส่งออกจ่ายค่าขนส่งสินค้า (ไม่รวมค่าขนสินค้าลงจากพาหนะ), ทำประกัน, ทำศุลกากรขาออก
Importer: รับความเสี่ยงตั้งแต่ตอนที่ผู้ส่งออกส่งมอบสินค้าให้ Freight Forwarder (แต่มีประกัน), จ่ายค่าขนสินค้าลงจากพาหนะ ณ สถานที่ปลายทางการขนส่ง, ทำศุลกากรขาเข้า
เหมือนกับเงื่อนไขแบบ CPT แต่มีประกันเพิ่มเข้ามา
Cost and Freight
CFR หรือ Cost and Freight (ระบุท่าเรือปลายทาง)
Exporter: หมดภาระเมื่อสินค้าถูกยกขึ้นไปวางบนเรือ (ท่าเรือประเทศผู้ส่งออก), จ่ายค่าระวางเรือ (ไม่รวมค่าขนสินค้าออกจากเรือ ตอนเรือถึงปลายทาง), ทำศุลกากรขาออก
Importer: รับความเสี่ยงตั้งแต่สินค้าถูกวางบนเรือ, จ่ายค่ายกสินค้าออกจากเรือ, ค่าขนส่งสินค้าหลังลงมาจากเรือ, ทำศุลกากรขาเข้า
Cost Insurance and Freight
CIF หรือ Cost Insurance and Freight (ระบุท่าเรือปลายทาง)
Exporter: หมดภาระเมื่อสินค้าถูกยกขึ้นไปวางบนเรือ (ท่าเรือประเทศผู้ส่งออก), จ่ายค่าระวางเรือ (ไม่รวมค่าขนสินค้าออกจากเรือ ตอนเรือถึงปลายทาง), จ่ายค่าประกัน, ทำศุลกากรขาออก
Importer: รับความเสี่ยงตั้งแต่สินค้าถูกวางบนเรือ (แต่มีประกัน), จ่ายค่ายกสินค้าออกจากเรือ, ค่าขนส่งสินค้าไปยังที่หมาย, ทำศุลกากรขาเข้า
Incoterm แบบ CIF จะทำงานเหมือน CFR แต่มีประกันเพิ่มเข้ามา
CIF หรือ Cost Insurance and Freight เป็นหนึ่งในรูปแบบ Incoterm แบบที่ได้รับความนิยมที่สุด เนื่องจากราคา CIF เป็นราคาที่รวมค่าประกันสินค้าเข้าไปด้วยและเป็นราคาที่ใช้ในการคำนวณภาษีศุลกากรหรือภาษีนำเข้า
Delivered at Terminal
DAT หรือ Delivered at Terminal (ระบุท่า หรือ สถานที่ปลายทาง)
Exporter: ส่งสินค้า ณ สถานที่ปลายทางของผู้นำเข้าในประเทศผู้นำเข้า รวมทั้งขนสินค้าลงจากพาหนะด้วย, รับผิดชอบจนถึงตอนขนสินค้าลง, ทำศุลกากรขาออก
สถานที่ปลายทาง เช่น ท่าเรือ คลังสินค้า ลานตู้คอนเทนเนอร์ คลังสินค้าของสายการบิน คลังสินค้าของรถไฟ etc.
Importer: รับความเสี่ยงตั้งแต่รับสินค้ามา, ทำศุลกากรขาเข้า
Delivered at Place
DAP หรือ Delivered at Place (ระบุสถานที่ปลายทาง)
Exporter: ส่งสินค้า ณ สถานที่ปลายทางตามความต้องการผู้ซื้อ โดยไม่ต้องเอาสินค้าลงจากพาหนะ, ชำระค่าระวาง, ทำศุลกากรขาออก
Importer: ขนสินค้าลงจากพาหนะ, รับความเสี่ยงตั้งแต่ตอนขนสินค้าลงจากพาหนะ, ทำศุลกากรขาเข้า
เหมือนกับเงื่อนไข Incoterm แบบ DAT แต่ผู้ส่งออกไม่ต้องเป็นฝ่ายขนสินค้าลง
Delivered Duty Paid
DDP หรือ Delivered Duty Paid (ระบุสถานที่ปลายทาง)
Exporter: ส่งสินค้า ณ สถานที่ปลายทางที่ผู้นำเข้าต้องการ (ไม่รวมค่าขนลงจากพาหนะ), จ่ายค่าระวาง, ค่าประกัน, ค่าใช้จ่ายอื่นๆ ทำศุลกากรขาออกและขาเข้า
Importer: รับสินค้าที่จุดที่ตกลงไว้, ความเสี่ยงเริ่มตั้งแต่รับสินค้า
เป็นรูปแบบที่ผู้นำเข้าสินค้า (Importer) สั่งแล้วรอสินค้ามาส่งโดยผู้นำเข้าแทบไม่ต้องทำอะไรเลย แค่นำสินค้าลงจากรถที่มาส่ง