Τετάρτη 19 & Παρασκευή 21 Οκτωβρίου
Ώρα 19:30
Κύκλος | Όπερα
Αίθουσα «Ανδρέας και Μαρία Καλοκαιρινού»
Το Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου παρουσιάζει τη διάσημη όπερα του Τζουζέπε Βέρντι Οθέλλος, υπό τη μουσική διεύθυνση του Μύρωνα Μιχαηλίδη. Η παραγωγή πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Κροατικό Εθνικό Θέατρο της Ριέκα και σε σκηνοθεσία του Μάριν Μπλάζεβιτς.
Η παραγωγή αυτή, που θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στο ΠΣΚΗ έχει αποσπάσει το Βραβείο Croatian Theatre Biennial Award. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην παραγωγή αυτή πραγματοποιεί το ντεμπούτο του στον ομώνυμο ρόλο ο γνωστός Έλληνας τενόρος Δημήτρης Πακσόγλου, ενώ συμμετέχουν διαπρεπείς λυρικοί καλλιτέχνες, όπως η Αναμαρία Κνέγκο, ο Ντανιίλ Αλεκσένκο, κ.α.
Βασισμένη στο ομώνυμο αριστούργημα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, η όπερα σε τέσσερις πράξεις είναι μία σύνθεση των ετών 1884 και 1885, που ο Βέρντι, ήδη διάσημος και δημοφιλής, έγραψε ύστερα από πίεση του εκδότη του, πάνω σε λιμπρέτο του Αρρίγκο Μπόιτο. Ο συνθέτης υπήρξε σταθερά θαυμαστής του έργου του Σαίξπηρ, αλλά την δεκαετία εκείνη ήταν ήδη μεγάλος σε ηλικία, κουρασμένος και είχε κατάθλιψη. Παρόλα αυτά, συνέθεσε ένα ακόμα αριστούργημα, το οποίο αποδίδει μουσικά την ιστορία του Μαυριτανού κυβερνήτη της Κύπρου και στρατηγού της Δημοκρατίας της Βενετίας, Οθέλλου.
Η υπόθεση αφορά την εκδίκηση του Ιάγου, ο οποίος είναι σημαιοφόρος στην υπηρεσία του Οθέλλου. Ο Ιάγος μισεί τον Οθέλλο επειδή τον παράκαμψε και έδωσε προαγωγή στον Κάσσιο. Δολοπλοκεί προκειμένου να πείσει τον Οθέλλο ότι η σύζυγός του Δυσδαιμόνα τον απατά με τον Κάσσιο. Εκείνος πέφτει στην παγίδα και θολωμένος απ' τη ζήλια στραγγαλίζει τη Δυσδαιμόνα.
Η όπερα ξεκινά στην Πρώτη Πράξη με την έλευση του Μαροκινού Οθέλλου, ως νέου κυβερνήτη της Κύπρου. Θύελλα δυσκολεύει το πλοίο να δέσει στο νησί και ο λαός προσεύχεται για την ασφαλή άφιξή του. Όταν τελικά φτάνει, τον καλωσορίζουν με ζητωκραυγές. Αργότερα στο παλάτι συναντά την αγαπημένη του σύζυγο, τη Δυσδαιμόνα. Μέσα όμως στο κλίμα της συνολικής ευτυχίας και του ενθουσιασμού, υπάρχουν δύο πρόσωπα που δε χαίρονται αλλά θέλουν την καταστροφή του Οθέλλου. Είναι ο Ροδρίγος, που αγαπά κρυφά τη Δυσδαιμόνα και ο Ιάγος που υποβιβάστηκε όταν έγινε ο Οθέλλος κυβερνήτης. Ο πολυμήχανος Ιάγος προσπαθεί να πείσει τον Ροδρίγο να συνασπιστούν για να καταστρέψουν μαζί τον Οθέλλο και να κερδίσουν όσα εκείνος τώρα απολαμβάνει. Πρώτο θύμα στα σατανικά τους σχέδια είναι ο Κάσσιος, ευνοούμενος υπασπιστής του Οθέλλου, τον οποίο παρασύρουν σε μεθύσι και φιλονικία με τον Μοντάνο, πρώην κυβερνήτη της Κύπρου. Ο Κάσσιος τραβάει μαχαίρι και τραυματίζει τον Μοντάνο, με αποτέλεσμα ο Οθέλλος να τον υποβιβάσει. Έτσι, το πρώτο βήμα για την καταστροφή του Οθέλλου γίνεται σπέρνοντας το σπόρο της αμφιβολίας στην καρδιά του κυβερνήτη για τον πιστό του υπασπιστή.
Στο ξεκίνημα της Δεύτερης Πράξης, ο Κάσσιος έχει ήδη μετανιώσει για την πράξη του και συναντά τη μεγαλόψυχη Δυσδαιμόνα, για να της ζητήσει να μεσολαβήσει στον Οθέλλο, ώστε να τον συγχωρήσει και να του ξαναδώσει το αξίωμά του. Εκείνη πρόθυμα συμφωνεί να βοηθήσει. Όμως ο Ιάγος φροντίζει εν τω μεταξύ να σπιλώσει ακόμα περισσότερο τον Κάσσιο, υπονοώντας στον Οθέλλο πως ο Κάσσιος και η Δυσδαιμόνα είναι ερωτευμένοι μεταξύ τους. Την κατάλληλη στιγμή φροντίζει να φέρει τον Οθέλλο μπροστά στη σκηνή όπου ο πρώην υπασπιστής ζητά τη χάρη από τη σύζυγο του κυβερνήτη και να τους δει να συνομιλούν μυστικά.
Στην Τρίτη Πράξη, η Δυσδαιμόνα συνομιλεί με τον Οθέλλο, προσπαθώντας να τον πείσει να συγχωρέσει τον Κάσσιο και να του ξαναδώσει τη θέση του, όπως είχε υποσχεθεί πως θα έκανε. Με τα λόγια της όμως αυτά, ο Οθέλλος πείθεται ακόμα περισσότερο για τον έρωτα ανάμεσα στη Δυσαιμόνα και τον Κάσιο. Ιδρώνει από τη ζήλια του και εκείνη, σε μια καταλυτική για το έργο σκηνή, βγάζει το μαντήλι της για να τον σκουπίσει. Εκείνος θυμωμένος δε δέχεται τη φροντίδα της και το πετάει στο πάτωμα, χωρίς να ξέρει πως αυτό θα γίνει εργαλείο θανάτου στα χέρια του Ιάγου.
Η Αιμιλία, υπηρέτρια της Δυσδαιμόνας και σύζυγος του Ιάγου, βρίσκει το μαντήλι και το παίρνει για να το επιστρέψει στην κυρία της. Εύκολα ο Ιάγος της το παίρνει, για να το βάλει στο δωμάτιο του Κάσσιου και να το χρησιμοποιήσει ως απόδειξη αγάπης από την Δυσδαιμόνα. Όταν βλέπει ο Οθέλλος πως η πολυαγαπημένη του γυναίκα, χάρισε σε άλλον ως δώρο αγάπης το ανεκτίμητο μαντήλι, όπως τον έπεισε ο Ιάγος ότι συνέβη, τρελαίνεται από τη ζήλια και ζητά περισσότερες αποδείξεις. Ο Ιάγος είναι πρόθυμος να του τις προσφέρει. Του προτείνει να κρυφτεί στην αυλή, πίσω από μια κολόνα. Φέρνει κοντά τον ανυποψίαστο Κάσσιο και τον παρακινεί τόσο να πει πράγματα που ο ίδιος δε θέλει, όσο και να εμφανίσει το μαντήλι. Δε χρειάζεται τίποτα άλλο. Ο Οθέλλος έχει πειστεί. Η γυναίκα που τόσο αγαπάει, τον έχει προδώσει. Είναι μία άπιστη. Σκέφτεται να τη δηλητηριάσει, αλλά ο Ιάγος του προτείνει να τη στραγγαλίσει.
Την ίδια στιγμή στο παλάτι επικρατεί εορταστικό κλίμα, καθώς επίσημη αποστολή φτάνει από τη Βενετία για να τιμήσει τον νέο κυβερνήτη. Όλοι εκπλήσσονται βλέποντάς τον να προσβάλει και να πετάει έξω τη γυναίκα του. Άθελά του, εμφανίζεται σε όλους με ένα πρόσωπο που δεν αρμόζει στη θέση του. Ο Ιάγος έχει καταφέρει όχι μόνο να καταστρέψει την προσωπική του ζωή αλλά και τη φήμη του.
Η Τέταρτη και τελευταία Πράξη ξεκινά μέσα στη νύχτα. Ο Οθέλλος μπαίνει στο υπνοδωμάτιο και προστάζει τη Δυσδαιμόνα να προσευχηθεί. Ύστερα τη στραγγαλίζει με τα ίδια του τα χέρια, χωρίς να της εξηγήσει τίποτα. Οι φωνές της ακούγονται παντού και οι αυλικοί ορμούν στο δωμάτιο. Ανάμεσά τους και η Αιμιλία, που εξηγεί το φοβερό τέχνασμα του Ιάγου με το μαντήλι και ο Κάσσιος, που εξηγεί πως δεν είχε ποτέ ερωτική σχέση με τη Δυσδαιμόνα. Ο Ιάγος δεν έχει καμία δικαιολογία. Δεν προσπαθεί όμως να δικαιολογηθεί. Φεύγει. Όλα έχουν αποκαλυφθεί. Μα για τον Οθέλλο είναι ήδη αργά. Το τραγικό του σφάλμα δε διορθώνεται.
Πρόκειται για μια υπόθεση που ο Σαίξπηρ έγραψε γύρω στο 1603, δηλαδή στην ώριμη περίοδο της δημιουργίας του. Είναι βασισμένη σε παλαιότερη νουβέλα του 1565, προερχόμενη από τη συλλογή Εκατό μύθοι του Ιταλού Τζιράλντο Σίνθιο, που ο Σαίξπηρ θα πρέπει να είχε ακούσει ή διαβάσει. Ο μεγάλος Άγγλος συγγραφέας, χειρίζεται τους ήρωές του με τρόπο που αναδεικνύει τις ιδιαίτερες πτυχές του χαρακτήρα τους και τη στιβαρότητα του κοινωνικού πλαισίου, εντός του οποίου κινούνται. Ολόκληρη η υπόθεση του έργου βασίζεται στις διάχυτες ρατσιστικές προκαταλήψεις που επικρατούσαν. Η ζήλια που νιώθει ο Ιάγος για τον ξένο Οθέλλο που αποκτά ανώτερη θέση από εκείνον, η ανασφάλεια του Οθέλλου για την αγάπη της γυναίκας του, που νιώθει ότι δεν της αξίζει και κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να τη χάσει, η ευκολία του να πιστέψει έναν άντρα, παρά εκείνη, η αδυναμία της Αιμιλίας να πει όσα ξέρει ώστε να σώσει το τραγικό ζευγάρι, όλα οφείλονται σε ένα κοινωνικό σύστημα ποτισμένο με το δηλητήριο της φυλετικής διάκρισης. Ο Σαίξπηρ αφήνει τη ζήλια και την αδικία να θριαμβεύσουν μέχρι και το τέλος του έργου. Δεν σώζει τους πρωταγωνιστές του, όπως συνηθίζει σε άλλα του έργα, αντιθέτως στον Οθέλλο υμνεί την τραγικότητα της ανθρώπινης φύσης.
Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, μέσα στο πνεύμα του Ρομαντισμού, αρκετοί καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν από την ιστορία του Οθέλλου για να δημιουργήσουν νέα έργα, όπως ο Γάλλος ζωγράφος Ευγένιος Ντελακρουά και οι Ιταλοί συνθέτες Τζοακίνο Ροσσίνι και Τζιουζέπε Βέρντι. Ο Ροσσίνι έγραψε πρώτος την ομώνυμη όπερά του το 1816 και περίπου 70 χρόνια μετά, ακολούθησε και ο Βέρντι.
Στην όπερα αυτή ο Τζουζέπε Βέρντι διατηρεί την αφήγηση του ομώνυμου σαιξπηρικού αριστουργήματος, αποδίδοντας την ιστορία με μουσική εκρηκτικής δύναμης και υποδειγματική οικονομία εκφραστικών μέσων. Η μουσική περνά από την ακραία ένταση του βδελυρού μίσους, ως την εξαίσια, σχεδόν θρησκευτική, τρυφερότητα της άδολης αγάπης. Ο ηρωισμός του Οθέλλου, το άσβεστο μίσος του Ιάγου, η αγνότητα και η καλοπιστία της Δυσδαιμόνας, σκιαγραφούνται μοναδικά μέσα από τη σύνθεση του Βέρντι. Η μοναδικής ακρίβειας μουσική του μεγάλου μουσουργού αποδίδει θεαματικά τόσο στοιχεία της δράσης, όπως τη καταιγίδα που μαίνεται στη θάλασσα, τη γιορτή στο παλάτι, την ήσυχη μα και μοιραία νύχτα και, κυρίως, την ψυχική διαδρομή των πρωταγωνιστών.
Την περίοδο που ο Βέρντι έγραφε αυτή την όπερα, βίωνε ήδη την απογοήτευση από την τροπή που είχε πάρει το ιταλικό λυρικό θέατρο, εξαιτίας των γερμανικών επιρροών. Διαφωνούσε με στοιχεία όπως η αρμονική και ενορχηστρωτική προσέγγιση ή τα λάιτμοτιφ (αναγνωρίσιμα, κυρίως μελωδικά στοιχεία που συνδέονται με έναν χαρακτήρα, ένα αντικείμενο ή μία έννοια του έργου) που αποτελούσαν τη βάση της βαγκνερικής συνθετικής μεθόδου. Στη γερμανική όπερα, οι χαρακτήρες είναι εξιδανικευμένοι, ενώ στην ιταλική, όπως και στα έργα του Βέρντι, διαμορφωτή και πιστού συνεχιστή της ιταλικής παράδοσης, οι χαρακτήρες είναι γήινοι και πολύπλοκοι.
Έτσι το συγκεκριμένο σαιξπηρικό δράμα μοιάζει ιδανικό υλικό για εκείνον. Στην αδιάκοπη ροή της μουσικής του περνούν μελωδικές, ενορχηστρωτικές και αρμονικές αποδόσεις των συναισθηματικών διακυμάνσεων κάθε χαρακτήρα. Ο Οθέλλος καταποντίζεται από το βάθρο της δόξας του, παραδομένος στο ένστικτο της ζήλιας του. Η Δυσδαιμόνα βρίσκεται μέσα στην αθωότητά της να κατηγορείται από τον αγαπημένο της για άγνωστο σ’ εκείνη λόγο. Η Αιμιλία βήμα - βήμα ξεπερνάει τους περιορισμούς της θέσης της και γίνεται εκείνη το πρόσωπο που θα μαρτυρήσει την αλήθεια, έστω και αργά. Αποκαλυπτική για το μέγεθος της τέχνης του Βέρντι είναι η μουσική των διαλόγων. Χρησιμοποιεί κρυμμένα σύμβολα, δίνοντας στον ακροατή το νόημα που δεν είναι γραμμένο στα λόγια. Στο διάλογο του Ιάγου με τον Οθέλλο, καθώς προσπαθεί να τον πείσει για την προδοσία της Δυσδαιμόνας, οι δύο πρωταγωνιστές τραγουδούν σε παρόμοια τονικά ύψη, με αποτέλεσμα οι δύο φωνές να συγχέονται, όπως οι σκέψεις και τα συμπεράσματα στο μυαλό του Οθέλλου. Αντίθετα, όταν η Δυσδαιμόνα μιλάει ταυτόχρονα με τους άλλους, η φωνή της είναι σε ψηλότερη περιοχή, υποδεικνύοντας τη μοναξιά, αλλά και την ελευθερία της από τη διάχυτη διαφθορά. Ακόμα όμως και σε μέρη του έργου χωρίς λόγια, η μουσική δίνει πλήρως την αίσθηση που απαιτεί η στιγμή. Χαρακτηριστικότερη όλων είναι η εισαγωγή της όπερας. Η πρώτη σκηνή δεν ξεκινάει όπως συνηθιζόταν στις όπερες της εποχής, με κάποιο εισαγωγικό ορχηστρικό μέρος, αλλά κατευθείαν με τη θύελλα που δυσκολεύει την άφιξη του πλοίου στο λιμάνι της Κύπρου. Μέσα σ’ αυτή τη θύελλα, ο Βέρντι δίνει το πνεύμα όλου του έργου. Τα ενορχηστρωτικά ξεσπάσματα μεμονωμένων φωνών αποδίδουν όχι μόνο την ένταση της θύελλας, αλλά και την αστάθεια και την ποικιλία των ανθρώπινων παθών. Και η υπόθεση ξετυλίγεται ιδιοφυώς, περνώντας από τη θύελλα στην απόλυτη αρμονία της συνάντησης του Οθέλλου με τη Δυσδαιμόνα.
Η προτελευταία όπερα του Βέρντι σημείωσε τεράστια επιτυχία στην πρώτη της παρουσίαση το 1887 στη Σκάλα του Μιλάνου και έκτοτε βρίσκεται στο ρεπερτόριο όλων των λυρικών θεάτρων και στις πρώτες θέσεις των προτιμήσεων του κοινού.
Στη συγκεκριμένη παραγωγή, το βάρος δίνεται στη σχέση μεταξύ του συμβολικού και του ρεαλιστικού, τόσο στη δραματουργία, όσο και στη χορογραφία. Πρόκειται για ένα μουσικό δράμα που ισορροπεί μεταξύ μουσικής και λόγου. Κάθε πρόσωπο θέτει ερωτήματα, καθώς δεν είναι μόνο ο χαρακτήρας που υποδύεται, αλλά και ένα σύμβολο. Ο Ιάγος μπορεί να είναι η ζήλια, μπορεί όμως να είναι και η λογική. Ο Οθέλλος η δύναμη, αλλά και το σύμπλεγμα. Η Δυσδαιμόνα είναι το θύμα, αλλά είναι και ο καθρέφτης του Οθέλλου.
Τα όρια μεταξύ γεγονότων και ονείρου, μεταξύ σκηνής και πραγματικού κόσμου μοιάζει να διαλύονται, υπηρετώντας τα στοιχεία των χαρακτήρων και της πλοκής που καθιστούν το έργο ζωντανό και επίκαιρο. Αναδεικνύονται η πολυπλοκότητα των προσώπων και τα αδιέξοδα που προκύπτουν από τον συνδυασμό της εικόνας που ο καθένας έχει για τον εαυτό του, με τα κοινωνικά δεδομένα, εντός των οποίων βρίσκεται. Έτσι ο θεατής βλέπει να ξετυλίγονται μπροστά του όλες οι επιλογές του κάθε ήρωα σε κάθε δεδομένη στιγμή. Αφήνεται απολαυστικά να παρασυρθεί όχι μόνο από την εξαίρετη μουσική του Βέρντι ή από την ευρηματική υπόθεση του Σαίξπηρ, αλλά και από τις πλήρεις ερμηνείες, που του προσφέρουν μια ολοκληρωμένη εμπειρία βίωσης συναισθημάτων ταύτισης και αποστροφής με τα πρόσωπα του έργου.
Χτίζοντας τη δική του ερμηνεία πάνω στο έργο του Βέρντι, ο σκηνοθέτης και δραματουργός Μάριν Μπλάζεβιτς θέτει ουσιαστικά ερωτήματα που προβληματίζουν τον θεατή και του ανοίγουν νέους δρόμους αντίληψης του έργου. Λέει ο ίδιος:
«Ο Οθέλλος μπορεί να περιγραφεί ως ένα «μουσικό δράμα» όπου κανείς μπορεί να αναρωτηθεί πώς μπορούμε να εντείνουμε και να διαφοροποιήσουμε δυναμικά τη σχέση ανάμεσα στη δραματική και τη μουσική διάσταση του ανεβάσματος της όπερας στην οποία ο Βέρντι, περισσότερο απ’ ό,τι σε οποιοδήποτε άλλο έργο του, πλησίασε στην έννοια που ο Ρίχαρντ Βάγκνερ είχε γιαυτό το είδος. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Βέρντι πραγματικά ξεπέρασε τον Βάγκνερ, προφανώς γνωρίζοντας πως ο διάλογος είναι η βάση της δραματικής φόρμας και έντασης, σε αντίθεση με τον μονόλογο, όπως τον χρησιμοποίησε αντίστοιχα ο Βάγκνερ;
Στη δική μας παραγωγή του έργου, δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στην υποκριτική απόδοση. Στην επεξεργασία της σχέσης ανάμεσα στη συμβολική και τη ρεαλιστική χειρονομία, από την οπτική γωνία της δραματουργίας και της χορογραφίας. Έως ποιο βαθμό να κατασκευαστεί η μυθιστορηματική ταυτότητα ενός χαρακτήρα μέσα από τις υποκριτικές ταυτότητες των τραγουδιστών της όπερας; Πώς να αποδοθεί ως σημαντική η αποφασιστικότητα και η ειλικρίνεια των ερμηνευτών – ηθοποιών – τραγουδιστών; Είναι απαραίτητο, η δράση της όπερας να λαμβάνει χώρα στην πραγματική ζωή ή μπορεί να είναι ένας εφιάλτης του Οθέλλου; Πρόκειται για μια πρόκληση ζήλιας; Εμμονικού χαρακτήρα; Συμπλέγματος του ξένου; Τίνος είναι θύμα ο Οθέλλος; Της προέλευσής του; Του δεσμού του; Της θέσης του; Της φιλοδοξίας του; Της ιδιοσυγκρασίας του; Του Ιάγου; Όλων εκείνων που πρόσεξαν τη διαφορά χρώματος στο δέρμα του; Εκτός από τη Δυσδαιμόνα; Είναι απαραίτητο, η δράση της όπερας να λαμβάνει χώρα στην πραγματική ζωή ή στο σατανικό θέατρο του μυαλού του Ιάγου; Γιατί πρέπει να αναζητήσουμε το κίνητρο των δράσεών του και να βρούμε απάντηση στο γιατί; Είναι δυνατόν να αιτιολογηθεί το κακό;
Πώς να ανέβει στη σκηνή ένας κόσμος, στον οποίο τα όρια μεταξύ του ονείρου και του θεάτρου, του εφιάλτη και του πραγματικά κακού, είναι διασκορπισμένα και δε μπορούν να προσδιοριστούν; Σε έναν κόσμο όπου κάποιος δε μπορεί να μπει και από τον οποίο δεν υπάρχει έξοδος; Στον οποίο κάποιος δε μπορεί να εμφανιστεί και να εξαφανιστεί; Σαν σκιά, ψευδαίσθηση, οπτασία, ονειρική εικόνα, πρόταση, σιλουέτα…
Μπορεί η Αιμιλία να γίνει κάτι παραπάνω από ένας δευτερεύων χαρακτήρας, να κερδίσει έναν δραματουργικό ρόλο σημαντικότερο από εκείνον της συζύγου για τον Ιάγο και της συνοδού για τη Δυσδαιμόνα, έτσι ώστε να επιβιώσει μέσα στον κόσμο που μειώνει τη γυναίκα στη λειτουργία αναπαραγωγής του είδους και του έθνους, αντικείμενο στο εύρος των επιθυμιών του αντίθετου φύλου, παράπλευρο θύμα στα «παιχνίδια πολέμου» των συζύγων, των πατεράδων, των αδερφών; Μπορεί ο χαρακτήρας της Αιμιλίας ή εκείνος της Δυσδαιμόνας να γίνει η κατευθυντήρια γραμμή για μια φεμινιστική ανάγνωση της όπερας του Οθέλλου;
Αναρωτιόμαστε γιατί τελικά η τραγική όπερα λέγεται «Οθέλλος» και όχι «Δυσδαιμόνα»;
Ή, στη σκοτεινή πραγματικότητα που μας σαγηνεύει, ακόμα και «Ιάγος»…;»
Μάριν Μπλάζεβιτς, σκηνοθέτης και δραματουργός
Συντελεστές:
Μουσική διεύθυνση: Μύρων Μιχαηλίδης
Σκηνοθεσία και Δραματουργία: Μάριν Μπλάζεβιτς
Χορογραφία και Σκηνοθεσία: Σέλμα Μπάνιτς
Σκηνικά και Φωτισμοί: Ντάλιμπορ Φούγκοσιτς και Άλαν Βούκελιτς
Κοστούμια: Σάντρα Ντέκανιτς
Διευθυντής σκηνής και δραματουργίας: Κάτι Μάουντλιν
Διανομή:
Οθέλλος: Δημήτρης Πακσόγλου
Δυσδαιμόνα: Αναμαρία Κνέγκο
Ιάγος: Ντανιίλ Αλεκσένκo
Αιμιλία: Μικαέλα Σόλτες
Κάσσιος: Μπόζε Γιούριτς Πέσιτς
Ροδρίγος: Μάρκο Φορτουνάτο
Λουδοβίκος: Σλάβκο Σέκουλιτς
Μοντάνο: Ντάβορ Νέτσακ
Ορχήστρα, Χορωδία και Μπαλέτο του Κροατικού Θεάτρου της Ριέκα
Τα μέλη της Ορχήστρας:
Πρώτα βιολιά: Άντον Κυρίλοφ, Τέα Γκρούμπιζιτς Μιχάλιτς, Τατιάνα Τερεσίνα, Έντουαρντ Κράλιτς, Σβετλάνα Σουζάνα Καράμπντιτς, Νταϊάνα Μαρέλια Παζάλιτς, Οσμάν Εγιουμπλού, Μισλάβ Σαλοπέκ
Δεύτερα βιολιά: Σεμπάστιαν Μάυριτς, Ρενάτα Σέπανεκ Μαριάνοβιτς, Ντάλια Κοσέτο, Τατιάνα Μπούζικ, Αντρέα Ριζονίκο, Φλάβια Μανταγκέλε, Βέζνα Κολάτσιο
Βιόλες: Βαλέρια Βαστσένκο, Τζασμίνα Κόρεν, Φίλιππος Κετεντζιάν, Ταμάρα Μουρατίδου, Ισαβέλα Βαλέντσιτς, Έστερ Κλέπατς
Βιολοντσέλα: Μπράνκα Μάλοβακ, Τζοβάνι Τζενοβέζε, Τατιάνα Σκλιαρένκο, Γκόλναρ Μοχαγιέρι, Δαβίδ Στεφανούτι
Κοντραμπάσα: Πέτρους Πετρουσέφσκι, Γκόραν Κβιγιάνοβιτς, Ντομάγκο Χαμπέκ, Τζανκάρλο Κασίνο
Φλάουτα: Λουτσία Κοβάσεβιτς, Ντέμι Τρντιχ-Μπάρις, Μαριάνα Τζεπίνα
Όμποε: Αντόνιο Χάλερ, Νετζάντ Καράμπντις, Ντανιέλα Γιούριζιτς
Κλαρινέτα: Νάθαν Γιουκάλοβιτς, Μίκαελ Φάμπρικα, Τόνι Κράνιες
Φαγκότα: Ιβάν Βάγκρος, Βίκτωρ Καμίνσκιι
Κόρνα: Αλεσάντρο Σαρακόνι, Αντέ Μεντβίντοβιτς, Βαλεντίνο Μπούις, Βασίλ Γιένκο
Τρομπέτες: Τίνα Χόρβατ, Λούκα Χόρβατ, Ιγκόρ Μρνιάβσιτς, Ιβίκα Λούκανετς
Τούμπα: Μίκαελ Ργκαρ
Τρομπόνια: Μαριάν Ορέσκοβιτς, Ακάρι Μινάμι, Άλαμ Μπόσνιακ
Άρπα: Μάρτα Τσίκοβιτς
Κρουστά: Πέδρο Ρόζενταλ Καμπουτσάνο, Σάμιουελ Μπάλντι
Τύμπανα: Αντόνιο Τσεραβόλο
Τα μέλη της Χορωδίας: Μπόρις Μόχοριτς, Μάρτιν Μάριτς, Μάριν Τούχταν, Κρέσιμιρ Σκούντσα, Ζόραν Τρούμπιτς, Μπόζαν Φούσταρ, Μαριάν Πάνταβιτς, Ντάρκο Ματιγιάσεβιτς, Ντάριο Ντουγκάντζιτς, Λόβρο Μάτεζιν, Μοράνα Πλέσε, Λορίνα Κρστιτς, Ίβα Περάκοβιτς, Μίρνα Βίντοβιτς, Κάρλα Ματσαρόλι, Ιβάνα Μιλέτιτς, Κάρλα Ντούσκοβιτς, Ένα Λέσιτς Γιοβάνοβιτς, Ντομινίκα Φορτουνάτο, Μιλίτσα Μαρέλια
Διεύθυνση χορωδίας: Ματέο Σαλβεμίνι
Συμμετέχει το Χορωδιακό Σύνολο Ηρακλείου
Τα μέλη: Στρούθου Σύλβια, Νικίτινα Ιουλία, Βιτώρου Μαριέλλα, Αρβανιτίδου – Ουσαντζόπουλου Βασιλική, Περτσελακη Μαρία, Φουρλάνου Ευλογία, Σικιαρίδη Μαρία, Ντιάνα Τσιλίδη, Χατζηγεωργίου Λένα, Ψαρουδάκη Ευγενία, Κουσαθανάς Ορέστης, Κατσίγρης Θοδωρής, Μαυρομάτης Γιάννης, Παπαγγελής Λευτέρης, Μανουσάκης Γιώργος, Στρατάκης Γιώργος, Στιβακτάκης Μανώλης, Κιαγιαδάκης Γιάννης, Ρακιντζής Πέτρος, Ζαμπουλάκης Μάνος
Διεύθυνση χορωδίας: Λένα Χατζηγεωργίου – Γιάννης Κιαγιαδάκης
Μύρων Μιχαηλίδης | διευθυντής ορχήστρας
Ευρέως γνωστός ως ένας από τους σημαντικότερους διεθνείς Έλληνες αρχιμουσικούς, ο μαέστρος Μύρων Μιχαηλίδης, είναι ο πρώτος Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Πολιτιστικού Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου. Έχει τιμηθεί με το παράσημο του Ιππότη του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων από τη Γαλλική Δημοκρατία, το 2016. Έχει διαγράψει μακρά καλλιτεχνική πορεία και θητεία σε σημαντικούς οργανισμούς όπως η Όπερα και η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Ερφούρτης, καθώς και η Εθνική Λυρική Σκηνή, όπου η συμβολή του στα επιτεύγματα και τις επιτυχίες του θεσμού τιμήθηκαν από την Εταιρία Φίλων του λυρικού θεάτρου με το σημαντικό βραβείο Απόλλων.
Το ύφος με το οποίο διευθύνει χαρακτηρίζεται ως πλήρες πάθους και ζωντάνιας, με αυθεντικότητα που του επιτρέπει αφενός να κατέχει τον έλεγχο με εξαιρετικό δυναμισμό και αφετέρου να αποδίδει ευρεία μουσική έκφραση. Η Ένωση Ελλήνων Μουσικών και Θεατρικών Κριτικών του απέδωσε Τιμητική Διάκριση. Κατά το διάστημα πριν από τη θητεία του ως Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, διετέλεσε Καλλιτεχνικός Διευθυντής και της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, θέση την οποία διατήρησε από το 2004 έως το 2011. Από το 1999 έως το 2004 υπηρέτησε ως Μόνιμος Αρχιμουσικός στην Όπερα της Ανατολικής Σαξονίας στη Γερμανία. Με ένα ρεπερτόριο που ξεπερνά τα 250 συμφωνικά έργα και τις 40 όπερες και που εκτείνεται από το Μπαρόκ μέχρι τις Σύγχρονες συνθέσεις, ο Μύρων Μιχαηλίδης είναι ιδιαιτέρως γνωστός για τις ερμηνείες του στον Μπετόβεν, τον Τσαϊκόφσκι και τον Ραχμάνινοφ, όπως επίσης και σε όπερες των Βέρντι, Πουτσίνι, Γκουνώ και Βάγκνερ.
Μέσα στην πάροδο των χρόνων, έχει συνεργαστεί με διεθνώς διακεκριμένους μουσικούς, όπως ο Πωλ Μπαντούρα-Σκόντα, ο Σαλβατόρε Ακάρντο, ο Κυπριανός Κατσαρής, ο Άλντο Τσικολίνι, ο Ίβο Πογκορέλιτς, ο Λαρς Βογκτ, ο Σλόμο Μιντς, ο Μίσα Μάισκι, ο Βαντίμ Ρέπιν, ο Μαρτίνος Τιρίμος, η Τζουν Άντερσον, η Τσέριλ Στούντερ, ο Πάατα Μπουρτσουλάντζε, ο Φαζέλ Σάι και ο Μπάρι Ντάγκλας, μεταξύ πολλών άλλων. Έχει διευθύνει μερικές από τις πιο καταξιωμένες ορχήστρες σε όλη τη Γερμανία, στην Κίνα, το Ισραήλ, την Ιταλία, την Τσεχία, τη Ρωσία, το Μεξικό, τη Σλοβακία, την Πολωνία, τη Ρουμανία, την Πορτογαλία, την Ταϊβάν, την Ταϊλάνδη, συμπεριλαμβανομένων της Συμφωνικής Ορχήστρας του Βερολίνου, την Ορχήστρα Δωματίου της Βιέννης, τη Συμφωνική Ορχήστρα της Ρώμης, τη Συμφωνική Ορχήστρα της Όπερας της Σανγκάης, τη Σλοβάκικη Φιλαρμονική Ορχήστρα, τη Συμφωνική Ορχήστρα τη Ιερουσαλήμ, τη Ρουμάνικη Εθνική Όπερα του Βουκουρεστίου, την Κρατική Ορχήστρα του Μπράουνσβάιγκ, τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Ερφούρτης, τη Συμφωνική Ορχήστρα του Αστρακάν στη Ρωσία, την Ορχήστρα της Όπερας Τζουζέπε Βέρντι της Τεργέστης, τη Φιλαρμονική Ορχήστρα Ζωρζ Ενέσκου στο Βουκουρέστι, τη Ραδιοφωνική Συμφωνική Ορχήστρα της Πράγας, τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Σόφιας, τη Συμφωνική Ορχήστρα του Κράτους του Μεξικού, τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Οδησσού, όπως επίσης και όλες τις μεγάλες ορχήστρες της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, έδωσε συναυλίες σε διάφορα φεστιβάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Τον Δεκέμβριο του 2007, κατά τη διάρκεια των εορταστικών εκδηλώσεων του Πολιτιστικού έτους της Ελλάδας στην Κίνα, περιόδευσε με την Ορχήστρα στο Πεκίνο, όπου φιλοξενήθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2008.
Ο Μύρων Μιχαηλίδης έχει διευθύνει πολυάριθμες παραγωγές όπερας σε λυρικά θέατρα, φεστιβάλ και διεθνείς περιοδείες. Μέσα στο χρόνο, έχει ερμηνεύσει μαζί με μερικούς από τους καλύτερους τραγουδιστές, σκηνοθέτες και σκηνογράφους. Έχει επιπλέον διευθύνει πολυάριθμες θεαματικές παραγωγές στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, στην Αθήνα. Το 2015 η παραγωγή του στον Φάουστ του Γκουνώ με τους Έρικ Κάτλερ, Αλέξια Βουλγαρίδου, Πάατα Μπουρτσουλάντζε και Δημήτρη Πλατανιά, σε σκηνοθεσία του Ρενάτο Τζανέλλα, αποτέλεσε την πρώτη εγγραφή σε DVD που κυκλοφόρησε από την Εθνική Λυρική Σκηνή. Το 2017 διηύθυνε την παραγωγή για Το Κορίτσι του Συντάγματος του Γκαετάνο Ντονιτσέτι στο Μεγάλο Θέατρο της Σανγκάης. Ως Γενικός Διευθυντής του Θεάτρου της Ερφούρτης, έχει διευθύνει νέες παραγωγές της Κάρμεν το 2018, της Αΐντα το 2019, της Ιστορίας του Τσάρου Σαλτάν του Ρίμσκι-Κόρσακοφ το 2019, του Λόενγκριν το 2020 και τον Ιμπρεσάριο του Μότσαρτ το 2020, όπως επίσης και παραστάσεις της Εύθυμης Χήρας του Λέχαρ το 2019.
Ως γόνιμος καλλιτέχνης ηχογραφήσεων ο Μύρων Μιχαηλίδης, πραγματοποίησε το 2012 με την ΕΜΙ Classics ηχογραφήσεις του τρίτου και τέταρτου κοντσέρτου για πιάνο το Μπετόβεν, με τον θρυλικό Γάλλο-Ιταλό πιανίστα Άλντο Τσικολίνι που έλαβαν εξαιρετική διεθνή αναγνώριση. Οι ηχογραφήσεις του σε έργα του Ιταλού συνθέτη Ιλντεμπράντο Πιτσέτι για την Naxos, που περιλαμβάνουν πολλές παγκόσμιες πρεμιέρες, απέσπασαν εξαιρετικές κριτικές, μαζί με πέντε διακρίσεις Diapason από το ομώνυμο γαλλικό περιοδικό το 2009, όπως και πολλά άλλα βραβεία. Δύο χρόνια νωρίτερα, το πρώτο του CD με την Naxos όπου εμφανίζεται και ο Θεόδωρος Κερκέζος, με έργα Ελλήνων συνθετών του 20ου αιώνα, όπως οι Μίκης Θεοδωράκης, Νίκος Σκαλκώτας, Θεόδωρος Αντωνίου, Μάνος Χατζιδάκις, Μηνάς Αλεξιάδης και Βασίλης Τενίδης, κέρδισε το βραβείο Supersonic Award του περιοδικού Pizzicato Classics και δύο βραβεία Grammy.
Ύστερα από τις σπουδές πιάνου που έκανε με τον Δημήτρη Τουφεξή στην Αθήνα, ο Μύρων Μιχαηλίδης σπούδασε διεύθυνση με τον Χανς-Μάρτιν Ράμπενσταϊν στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών του Βερολίνου και συμμετείχε σε Σεμινάρια του Μιλτιάδη Καρύδη και του Σερ Σάιμον Ρατλ. Επιπλέον, έχει πτυχίο Νομικής από το Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Μαρίν Μπλάζεβιτς | δραματουργός και σκηνοθέτης
Δραματουργός, σκηνοθέτης όπερας, δημιουργικός παραγωγός, συγγραφέας και συντάκτης βιβλίων και περιοδικών, θεατρολόγος, μελετητής στον τομέα αναπαραστατικών σπουδών, από τη Ριέκα και το Ζάγκρεμπ. Ως επίκουρος, διδάκτωρ και στη συνέχεια αναπληρωτής καθηγητής, δίδαξε Ιστορία και Θεωρία Θεάτρου και Δράματος, Παραστατικές Σπουδές και Δραματουργία στο Τμήμα Δραματουργίας της Ακαδημίας Δραματικών Τεχνών και Δραματουργία Όπερας στο Τμήμα Οπερατικού Τραγουδιού της Μουσικής Ακαδημίας στο Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ. Ως επισκέπτης αναπληρωτής καθηγητής της Σχολής Τέχνης του Πανεπιστημίου Κολούμπια στη Νέα Υόρκη, πραγματοποίησε διαλέξεις, σεμινάρια και εργαστήρια στη θεωρία και πρακτική του σύγχρονου θεάτρου, τις παραστατικές τέχνες και τη δραματουργία σε πανεπιστήμια και ακαδημίες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των πανεπιστημίων Γέιλ, Στάνφορντ, Ουτρέχτης, Ρόιχάμπτον, Νορθγουέστερν, Φιλιππίνες, Μανίλα, Ουισκόνσιλ-Μάντισον, Νότια Καλιφόρνια, Βασιλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Βικτωριανό Κολέγιο Τεχνών της Μελβούρνης και αλλού.
Το 2014 ξεκίνησε η θητεία του ως Διευθυντής της Όπερας του Κροατικού Εθνικού Θεάτρου στη Ριέκα. Έχει δημοσιεύσει και επιμεληθεί βιβλία, συλλογές δοκιμίων, επιστημονικά και επαγγελματικά άρθρα και θεματικά τεύχη διεθνών περιοδικών. Έχει βραβευτεί με υποτροφία Φουλμπράιτ για τη μεταδιδακτορική του διατριβή στη Δραματουργία. Από το 2012 έως το 2015 υπήρξε κύριος διοργανωτής και σκηνοθέτης στο σύνθετο, καινοτόμο και διάσπαρτο συνέδριο PSi, με τίτλο Fluid States-Performances of Unknowing σε δεκαπέντε τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο, από το Μόντρεαλ και τον Παναμά, ως τις Μπαχάμες, Κοπεγχάγη, Σαντορίνη, Νέο Δελχί, Μελβούρνη, Τοχόκου Ιαπωνίας, Μανίλα και άλλες τοποθεσίες.
Σέλμα Μπάνιτς | καλλιτέχνης παραστατικών τεχνών
Γεννήθηκε στην Γιουγκοσλαβία και ζει στο Ζάγκρεμπ. Έχει εργαστεί ως ανεξάρτητη καλλιτέχνης και σε συνεργασία με άλλους καλλιτέχνες, με διευθυντές μουσείων, με ομάδες και οργανώσεις στα Βαλκάνια, σε ολόκληρη την Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Δημιουργεί με μέσο τις παραστατικές τέχνες, χρησιμοποιώντας δράσεις και αλληλεπιδράσεις με το κοινό σε δημόσιους χώρους, εμπλέκοντας ομάδες ανθρώπων και τις δημόσιες συμπεριφορές τους. Έχει εργαστεί ως χορογράφος σε πολυάριθμες χορευτικές, θεατρικές και οπερατικές παραγωγές. Επίσης εμφανίζεται σε ταινίες, οι οποίες έχουν παρουσιαστεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Τόσο η καλλιτεχνική, όσο και η κοινωνική της πρακτική βασίζεται σε διαδικασίες επεξεργασίας, σε έρευνα και σε ακτιβιστική δουλειά και είναι πολιτικά εμπνευσμένη από τα κινήματα του αναρχισμού και του φεμινισμού.
Ντάλιμπορ Φούγκοσιτς | σκηνογράφος και φωτιστής
Είναι μέλος της επαγγελματικής Κροατικής Ένωσης Ανεξάρτητων Καλλιτεχνών. Άρχισε να εργάζεται στο θέατρο το 1993 ως τεχνικός συντονιστής του Κροατικού Πολιτιστικού Κέντρου στο Σουσάκ. Έχει συνεργαστεί με πολλούς εξέχοντες καλλιτέχνες και έχει σχεδιάσει τους φωτισμούς για περίπου εκατό παραστάσεις δράματος, μπαλέτου, χορού και όπερας, καθώς και συναυλίες, μιούζικαλ, εκθέσεις και άλλα. Από το 2015 εργάζεται στο Εθνικό Θέατρο της Κροατίας ως επικεφαλής τεχνικής σκηνής, όπου έχει ως τώρα σχεδιάσει τους φωτισμούς σε δεκάδες έργα.
Άλαν Βούκελιτς | σκηνογράφος και φωτιστής
Γεννήθηκε στις 27 Ιανουαρίου του 1977. Απέκτησε την πρώτη του εμπειρία στο θέατρο κατά τη διάρκεια του γυμνασίου, στο Belveder Open Stage, ένα Σωματείο Σκηνικών Δραστηριοτήτων που σημάδεψαν την ανεξάρτητη θεατρική δραστηριότητα της δεκαετίας του 90 στη Ριέκα. Το 1995 ολοκλήρωσε ένα σεμινάριο σκηνογραφίας-φωτισμού-προβολών στην Ακαδημία Κίνησης και Παραστατικών Τεχνών του Άμστερνταμ, όπου και απέκτησε την πρώτη του επαγγελματική εμπειρία. Κατόπιν συνέχισε να εργάζεται ως βοηθός τεχνικού διευθυντή στο Βερολίνο, ως σχεδιαστής φωτός και σκηνής και ως ηθοποιός. Τα έτη 1999, 2000 και 2003 δίδαξε σχέδιο φωτισμού και τεχνική θεάτρου στους συμμετέχοντες του εργαστηρίου «Moving Bodies» στην Οχρίδα της Βόρειας Μακεδονίας. Από το 1995 μέχρι σήμερα έχει σχεδιάσει τους φωτισμούς για περισσότερα από εκατό έργα. Εργάστηκε στα έργα του Εθνικού Θεάτρου της Κροατίας, του Νεανικού θεάτρου του Ζάγκρεμπ, του Θεατρικού Εργαστηρίου Μάλικ, των BADco, Second Sea, Ri Teatra και άλλα. Από το 2015 εργάζεται ως Διευθυντής του Τεχνικού Τμήματος του Εθνικού Θεάτρου της Κροατίας. Από το 2008 είναι μέλος της Κροατικής Ένωσης Καλλιτεχνών Εφαρμοσμένων Τεχνών και από το 2009 της Κροατικής Ένωσης Ανεξάρτητων Καλλιτεχνών. Ζει και εργάζεται στη Ριέκα.
Σάντρα Ντέκανιτς | ενδυματολόγος
Πτυχιούχος Καλών Τεχνών από τη Φιλοσοφική Σχολή στη Ριέκα, ολοκλήρωσε την εξειδίκευση στο σχέδιο μόδας και το μοντέλο υψηλής μόδας. Υπήρξε υπεύθυνη για τη δημιουργία κοστουμιών σε πάνω από εκατόν πενήντα παραστάσεις δράματος, όπερας, μιούζικαλ, μπαλέτα και για τον κινηματογράφο. Έχει βραβευτεί ως καλύτερη ενδυματολόγος πολλές φορές. Μεταξύ των βραβείων που έχει πάρει είναι και αυτά από το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους, την Μπιενάλε Θεάτρου του Μαυροβουνίου, το Φεστιβάλ Naj Naj κ.λπ. Έχει συνεργαστεί με πολλούς σκηνοθέτες όπως οι Όλιβερ Φρλιτς, Μάριν Μπλάζεβιτς, Βίτο Τάουφερ, Ματίαζ Πόγκραϊτς, Ματίαζ Λέτιν, Σάσα Μπροζ, Ντιέγκο ντι Μπρία, Σεμπάστιαν Χόρβατ, Έντουαρντ Μίλλερ και άλλους.
Κάτι Μάουντλιν | θεατρική σκηνοθέτης
Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στη σκηνοθεσία στο Βικτωριανό Κολέγιο Τέχνης της Μελβούρνης. Σήμερα είναι πτυχιούχος σκηνοθέτης του «Red Stitch Theatre». Έχει λάβει το Παγκόσμιο Βραβείο Υποτρόφων της Μελβούρνης και την υποτροφία Orloff Family Charitable Trust, η οποία απονέμεται σε αριστούχους. Είναι σκηνοθέτης θεάτρου και η δουλειά της εστιάζει κυρίως στη συνεργασία, στην έρευνα κανόνων, στις διαδικασίες μουσικού θεάτρου και στη γυναικεία δραματουργία. Έχει ιδρύσει την κολεκτίβα με το όνομα Company of Giants, η οποία δημιουργεί έργα μεγάλης κλίμακας που συχνά βασίζονται σε κοινωνικά ζητήματα. Το 2016, σκηνοθέτησε το έργο «Τα τελευταία δέκα λεπτά της ιστορίας» του Ρος Μούελερ, συνεργάστηκε με την Κέιτι Μίτσελ στην όπερα «Λουτσία ντι Λαμερμούρ» με την Βασιλική Όπερα του Λονδίνου. Κατόπιν εργάστηκε στο Εθνικό Θέατρο της Κροατίας στη Ριέκα, όπου δούλεψε με τον σκηνοθέτη Όλιβερ Φρλιτς στο έργο «Η βία μας, η βία σου», που παίχτηκε στο φεστιβάλ της Βιέννης το 2016. Στη Ριέκα, ήταν επίσης βοηθός του σκηνοθέτη Μάριν Μπλάζεβιτς στην όπερα του Χέντελ «Ιούλιος Καίσαρας στην Αίγυπτο». Παράλληλα ήταν βοηθός της σκηνοθέτριας Κλάρα Γουότσον στην παράσταση Πνεύμονες, στη Θεατρική Εταιρία της Μελβούρνης.
Δημήτρης Πακσόγλου
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Απόφοιτος της Ανώτατης σχολής Δραματικής τέχνης Βεάκη, σπούδασε λυρικό τραγούδι πλάι στον βαρύτονο Κώστα Πασχάλη και στη σοπράνο Marina Krilovici και πήρε δίπλωμα μονωδίας ώς υπότροφος του ωδείου Νικόλαος Μάντζαρος με άριστα και πρώτο βραβείο στην τάξη της μεσοφώνου Μαρίας Μαρκέτου. Ως ηθοποιός συνεργάστηκε με μερικές από τις μεγαλύτερες θεατρικές σκηνές της Ελλάδος συμμετέχοντας σε φεστιβάλ όπως αυτά των Αθηνών και της Επιδαύρου, ερμηνεύοντας ρόλους ρεπερτορίου. Έκανε το ντεμπούτο του εκτός Ελλάδος με τον ρόλο του Radames στη AIDA του G. Verdi στο ολυμπιακό στάδιο του Παρισιού σε μια παραγωγή η οποία μεταδόθηκε ζωντανά από την γαλλική τηλεόραση. Στο οπερατικό του ρεπερτόριο έχει ερμηνεύσει πλήθος ρόλων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, μεταξύ άλλων, Manrico (Il Trovatore), Cavaradossi (Tosca), Gabriele Adorno (Simon Boccanegra), Gustavo III (Un ballo in Maschera), Pollione (Norma), Pinkerton (Madame Butterfly), Des Grieux (Manon Lescaut), Don José (Carmen) Alfredo (Traviata), Turiddu (Cavalleria Rusticana), Macduff (Makbeth), Albert Gregor (Vec Makropoulos), Steva (Jenufa), Creonte (Edipo Re), Danilo Danilovic (The Merry Widow), Araquil (La Navarraise), Nobleman/ Nightwatcher (The Portrait), Eisenstein (Die Fledermaus) και άλλους. Έχει συνεργαστεί με καταξιωμένους μαέστρους και σκηνοθέτες μεταξύ των οποίων, ο Loucas Karytinos, Alexandros Myrat, Gabriel Chmura, Juanjo Mena, Myron Michailidis, Errico Frezis, Steven Sloane, Hugo De Ana, Laurent Campellone, G. Del Monaco, D. Pountney, Lorenzo Marianni, Philippe Forget, Stephen Langridge, Ondrej Olos, Alessandro Cadario, Sofia Jupither, Nicola Raab. Από τον Σεπτέμβριο του 2012 μέχρι και τον Αύγουστο του 2022 εργάστηκε στη Εθνική Λυρική Σκηνή ως μέλος του ensemble.
Μελλοντικές εμφανίσεις:
Don Carlo Maribor Slovenia 2023
Otello Rijeka Croatia, Πολιτιστικό Κέντρο Ηράκλειο Κρήτης 2023
Il Trovatore, Rahvusooper Estonia 2023
Lionella- S.Samaras Athens municipality orchestra 2023