13 mei - Kenteringen Heiligen Vandaag

www.heiligen-3s.nl/heiligen/05/13/05-13-0384-Servatius-Maastricht.php +++ 15e eeuw. Beeld van St.Servatius met sleutel. Uit boekje van afb.9. — .

H. Servatius van Maastricht (overleden 384), bisschop en ijsheilige.

Servatius, ook Servaas, was de eerste verkondiger van het geloof in Nederland en de eerste bisschop van Maastricht. Hij draagt in afbeeldingen een sleutel, die hij tijdens een bezoek aan Rome in een visioen van de apostel Petrus zou hebben gekregen. Deze verwijst naar de sleutel naar de hemelpoort, zodat Servaas daarmee de macht kreeg om zonden te vergeven.

Deze legende en sleutel kun je ook terugvinden in de naam van het bisdomsblad van bisdom Roermond (De Sleutel) en in een fresco in de catacomben van de St. Pieter in Rome, bij het graf van Petrus. De sleutel zelf ligt in de St. Servaasbasiliek in Maastricht. Overigens is deze sleutel waarschijnlijk rond 800 in Aken gemaakt. Hij werd meegedragen in processies tegen muizenplagen en er werden gelovigen mee gezegend.

Servatius was van Armeense afkomst, hoewel hij ook uit Zuid-Frankrijk kan zijn gekomen. Een legende vertelt dat hij zelfs een afstammeling uit de familie van Jezus zou zijn geweest, een verre neef. Hij was de tiende en laatste bisschop van Tongeren en stond bekend als zeer streng in de leer, waardoor hij uit Tongeren moest vluchten en zijn bisschopszetel verplaatste naar Maastricht. Daar stierf hij al enkele dagen na zijn aankomst.

Hij is waarschijnlijk aanwezig geweest op verschillende concilies, zoals die van Sardica, van Keulen en van Rimini en was een felle tegenstander van het arianisme (de leer die de Drie-eenheid niet accepteert, omdat ze Jezus als schepping van God erkent, en niet als Zoon).

Na Servaas’ dood werd boven zijn graf de Sint Servaasbasiliek gebouwd en werd Maastricht een bedevaartsoord. Omdat Servatius in Maastricht een bron zou hebben laten ontspringen, wordt daar elke zondag vóór zijn feestdag een bronprocessie gehouden. Op 14 mei 1985 kwam paus Johannes Paulus II in Maastricht om de Sint Servaaskerk te verheffen tot Basilica Minor.

Servatius’ relieken worden bewaard in een zgn. Noodkist, die in tijden van nood werd rondgedragen. In maart 2020 werd hij aangeroepen ter bescherming tegen de corona-pandemie. Toen stond de Noodkist nog in de schatkamer van de basiliek; sinds november 2020 is deze Noodkist verplaatst naar het noordertransept van de basiliek, om te benadrukken dat het geen museaal maar religieus object is.

Servatius is goed tegen allerhande kwalen, maar ook tegen muizen en ratten, tegen doodsangst en voor succes. Hij is patroonheilige van de landbouw en van de werkende dieren. We vinden Servatius als ijsheilige terug in de merkelspreuk: “Wie zijn schaap scheert voor St. Servaas, houdt meer van wol dan van het schaap”. De andere ijsheiligen zijn: H. Mamertus (11 mei), H. Pancratius (12 mei), H. Bonifacius van Tarsus (14 mei) en H. Sophia van Rome (15 mei en 30 september).

Op 6 november wordt het feest van alle geloofsverkondigers van Nederland gevierd. Daarbij wordt Servatius geëerd samen met alle andere missionarissen in Nederland.

In Maastricht wordt elke zeven jaar een Heiligdomsvaart gehouden; de laatste was in 2011 en de volgende is van 24 mei tot 3 juni 2018 met als thema: Doe goed en zie niet om. De buste van St. Servaas wordt dan meegedragen in de processie. Hierna moeten we tot 2025 wachten.

In oktober 2017 werd de Sint Servaasbrug van Maastricht, de oudste brug van Nederland, geslagen als Muntmeesterteken op twee-euromunten.

Bronnen en meer informatie:

https://www.kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/s/servatius

http://www.sintservaas.nl/htm/1a2.htm

http://www.bisdom-roermond.nl/13-mei-feest-van-sint-servaas

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/05/13/05-13-0384-servatius.php

http://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/31325/de-legendarische-sint-servatius.html

https://nl.wikipedia.org/wiki/Servaas_van_Maastricht

https://www.lucepedia.nl/dossieritem/631/servatius

http://www.weer-spreuken.nl/weerspreukenijsheiligen.html (weerspreuken)

https://www.bisdom-roermond.nl/Bisschop-Smeets-bidt-bij-noodkist

https://www.deroerom.nl/nieuws/2020/11/noodkist-terug-in-de-sint-servaas/