ទាំងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី RCEP និង CCFTA បានចូលជាធរមានតាំងពីខែមករា ឆ្នាំ២០២២។
លោកបានប្រាប់ Xinhua ក្នុងបទសម្ភាសន៍ថ្មីៗនេះថា “RCEP និង CCFTA គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីដែលបើកទីផ្សារទៅវិញទៅមកនៅក្នុងប្រទេសដែលជាសមាជិក ដោយផ្តល់ជម្រើសដល់កសិករក្នុងការនាំចេញផលិតផលកសិកម្មរបស់ពួកគេទៅកាន់ប្រទេសផ្សេងៗ” ។
លោកបានបន្តថា៖ «កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទាំងពីរនឹងរួមចំណែកមិនត្រឹមតែដល់កំណើនវិស័យកសិកម្មប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជួយដល់សុខុមាលភាព និងវិបុលភាពរបស់កសិករផងដែរ»។
វិស័យកសិកម្មគឺជាសសរស្តម្ភមួយក្នុងចំណោមសសរស្តម្ភទាំងបួនដែលជួយដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ វិស័យនេះបានរួមចំណែក ២៤.៤ ភាគរយដល់ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) របស់ប្រទេសក្នុងឆ្នាំ ២០២១។
នៅក្នុងរបាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាដែលបានចេញផ្សាយនៅដើមខែនេះ ធនាគារពិភពលោកបាននិយាយថា RCEP និង CCFTA បានលើកកម្ពស់ផលិតកម្មកសិកម្ម និងឧស្សាហកម្មកែច្នៃកសិផលរបស់កម្ពុជា។
របាយការណ៍នេះបាននិយាយថា “ផលិតកម្មកសិកម្ម និងឧស្សាហកម្មកែច្នៃកសិផលត្រូវបានបន្ត ជំរុញដោយកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីថ្មីដែលទើបត្រូវបានផ្តល់សច្ចាប័ន” ។
របាយការណ៍បានបន្តទៀតថា ជាមួយនឹងកិច្ចព្រមព្រៀង CCFTA ប្រទេសចិនគឺជាទិសដៅនាំចេញដ៏សំខាន់កាន់តែខ្លាំងឡើងសម្រាប់ទំនិញកសិកម្មរបស់កម្ពុជា។
របាយការណ៍បានបន្ថែមថា៖ «សម្រាប់ទីផ្សារប្រទេសចិន ចេក អង្ករ និងដំឡូងមី គឺជាទំនិញកសិផលនាំចេញធំបំផុតទាំងបី។
នៅក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀង CCFTA ជាង ៩០ ភាគរយនៃការនាំទំនិញចេញគឺមិនចាំបាច់បង់ពន្ធ។
លោក លី សុដេត សេដ្ឋវិទូជាន់ខ្ពស់ប្រចាំប្រទេសរបស់ធនាគារពិភពលោកបាននិយាយថា “CCFTA ក៏ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគបរទេសកាន់តែច្រើន ជាពិសេសជនជាតិចិន មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា”។
របាយការណ៍បាននិយាយថា ផ្លូវល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-ព្រះសីហនុ ដែលវិនិយោគដោយចិន ដែលត្រូវបានដាក់ឱ្យដំណើរការកាលពីខែមុន ក៏បានបន្ថែមសន្ទុះដល់ការអភិវឌ្ឍន៍នៃឧស្សាហកម្មធ្វើដំណើរ ដឹកជញ្ជូន និងភស្តុភាកម្មនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
អនុរដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ប៉ែន សុវិជាតិ បាននិយាយថា កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP និង CCFTA គឺជាយន្តការសំខាន់មួយដើម្បីជួយជំរុញការស្តារឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រោយជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។
លោកបានប្រាប់ស៊ីនហួរថា៖ «កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មទាំងនេះមានអត្ថប្រយោជន៍ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយសារវាបានផ្តល់ឲ្យប្រទេសកម្ពុជានូវទីផ្សារកាន់តែធំជាមួយនឹងសម្បទានពន្ធ»។ “សម្រាប់រយៈពេលវែង យន្តការទាំងនេះនឹងក្លាយជាកម្លាំងចលករដ៏សំខាន់សម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង”។
សេដ្ឋវិទូជាន់ខ្ពស់ លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ អគ្គនាយកវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក៏បាននិយាយផងដែរថា កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មទាំងពីរ គឺជាមេដែកដើម្បីទាក់ទាញវិនិយោគិនបរទេសមកព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
លោកបានបន្តថា “សម្រាប់កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP វាបានដើរតួជាកាតាលីករសម្រាប់ការស្តារឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់នៅក្នុងសម័យក្រោយជំងឺរាតត្បាត” ។ «សម្រាប់រយៈពេលវែង ខ្ញុំជឿថា វានឹងក្លាយជាកត្តាជំរុញថ្មីសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក»។
កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP មានប្រទេសចំនួន១៥ នៅអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក រួមទាំងប្រទេសសមាជិកអាស៊ានចំនួន១០ មានដូចជា ប្រ៊ុយណេ កម្ពុជា ឥណ្ឌូនេស៊ី ឡាវ ម៉ាឡេស៊ី មីយ៉ាន់ម៉ា ហ្វីលីពីន សិង្ហបុរី ថៃ និងវៀតណាម និងដៃគូពាណិជ្ជកម្មចំនួន៥របស់ពួកគេគឺ ចិន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង អូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់៕ Xinhua