Een expositie die aan zijn leven en werk is gewijd, kan vanaf dinsdag tot medio december worden bekeken.

Gangolf, zijn eigenlijke naam was Paul Löwy, was een Duits-Joodse schilder en tekenaar die met zijn moderne kunst in de jaren 20 van de vorige eeuw successen vierde in Europese hoofdsteden. De nazi’s pruimden zijn kunst niet. Na hun machtsovername werd hij enkele keren gearresteerd en twee keer opgesloten in kamp Esterwegen.

In de vergetelheid

De tweede keer was in de zomer van 1936 en toen werd hij nabij het kamp door SS’ers doodgeschoten. In de jaren erna werden verschillende van zijn werken door de nazi’s vernietigd. Na de oorlog raakte de naam Paul Gangolf in de vergetelheid en pas in deze eeuw nam de belangstelling voor zijn kunst weer toe.

Met de expositie, die ook verschillende originele werken omvat, brengt het herinneringscentrum in het kamp Esterwegen een eerbetoon aan hem. Duitsers kunnen die bekijken omdat in de Landkreis Emsland de coronamaatregelen weer iets zijn versoepeld. Voor Groningers ligt dat nu nog moeilijker omdat de Duitsers Nederland als hoogrisicogebied beschouwen en steekproefgewijs intensiever de grens controleren. Alleen wie echt de grens over moet en een negatief testbewijs kan tonen, wordt toegelaten. ,,Maar we hopen natuurlijk dat we ook snel weer bezoekers uit Nederland kunnen verwelkomen’’, zegt Alie Noorlag.

Duitse overgave

Zij werkt als Nederlandse gids in het herinneringscentrum en nam zaterdag deel aan een herdenking op het voormalig kampterrein. Daarbij werd stil gestaan bij de Duitse overgave op 8 mei 1945.

Het kamp Esterwegen was een van concentratiekampen in het Emsland, de zogenoemde Emslandlager. ,,Daar werden vooral politieke tegenstanders van de nazi’s gevangen gehouden’’, weet Noorlag. ,,Het waren geen vernietigingskampen maar tussen 1933 en 1945 zijn er wel zo’n 26.000 mensen gestorven, door ziekte, uitputting of andere oorzaken.’’